tag:blogger.com,1999:blog-16942260609310496842024-03-13T20:06:13.996+05:30श्रीरामचरितमानस | वाल्मीकि रामायण | मेरे प्रभु श्रीराम Read SHRIRAMCHARITMANAS in Awadhi Hindi English | Valmiki Ramayana in Sanskrit & Hindi | श्रीरामचरितमानस, वाल्मीकि रामायण - मर्यादा पुरुषोत्तम प्रभु श्रीराम Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comBlogger252125tag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-57332883875642926962023-01-08T18:42:00.001+05:302023-01-08T18:42:13.008+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 119 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 119 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 119 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 119</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनसूया तु धर्मज्ञा श्रुत्वा तां महतीं कथाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पर्य्यष्वजत बाहुभ्यां शिरस्याघ्राय मैथिलीम् ।। २.११९.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">व्यक्ताक्षरपदं चित्रं भाषितं मधुरं त्वया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा स्वयम्वरं वृत्तं तत्सर्वं हि श्रुतं मया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रमे ऽहं कथया ते तु दृढं मधुरभाषिणि ।। २.११९.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रविरस्तं गत: श्रीमानुपोह्य रजनीं शिवाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दिवसं प्रतिकीर्णानामाहारार्थं पतत्ऺित्रणाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सन्ध्याकाले निलीनानां निद्रार्थं श्रूयते ध्वनि: ।। २.११९.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एते चाप्यभिषेकार्द्रा मुनय: कलशोद्यता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सहिता उपवर्तन्ते सलिलाप्लुतवल्कला: ।। २.११९.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋषीणामग्निहोत्रेषु हुतेषु विधिपूर्वकम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कपोताङ्गारुणो धूमो दृश्यते पवनोद्धत: ।। २.११९.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अल्पपर्णाहि तरवो घनीभूता: समन्तत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विप्रकृष्टेपि देशे ऽस्मिन्न प्रकाशन्ति वै दिश: ।। २.११९.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रजनीचरसत्त्वानि प्रचरन्ति समन्तत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तपोवनमृगा ह्येते वेदितीर्थेषु शेरते ।। २.११९.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्प्रवृद्धा निशा सीते नक्षत्रसमलङ्कृता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जोत्स्नाप्रावरणश्चन्द्रो दृश्यते ऽभ्युदितो ऽम्बरे ।। २.११९.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गम्यतामनुजानामि रामस्यानुचरी भव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथयन्त्या हि मधुरं त्वयाहं परितोषिता ।। २.११९.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अलङ्कुरु च तावत्त्वं प्रत्यक्षं मम मैथिलि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रीतिं जनय मे वत्से दिव्यालङ्कारशोभिता ।। २.११९.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा तथा समलंकृत्य सीता सुरसुतोपमा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रणम्य शिरसा तस्यै रामं त्वभिमुखी ययौ ।। २.११९.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथा तु भूषितां सीतां ददर्श वदतां वर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघव: प्रीतिदानेन तपस्विन्या जहर्ष च ।। २.११९.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न्यवेदयत्तत: सर्वं सीता रामाय मैथिली । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रीतिदानं तपस्विन्या वसनाभरणस्रजम् ।। २.११९.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रहृष्टस्त्वभवद्रामो लक्ष्मणश्च महारथ: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मैथिल्या: सत्क्रियां दृष्ट्वा मानुषेषु सुदुर्लभाम् ।। २.११९.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततस्तां शर्वरीं प्रीत: पुण्यां शशिनिभानन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अर्चितस्तापसै: सिद्धैरुवास रघुनन्दन: ।। २.११९.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्यां रात्र्यां व्यतीतायामभिषिच्य हुताग्निकान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आपृच्छेतां नरव्याघ्रौ तापसान् वनगोचरान् ।। २.११९.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तावूचुस्ते वनचरास्तापसा धर्मचारिण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनस्य तस्य सञ्चारं राक्षसै: समभिप्लुतम् ।। २.११९.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रक्षांसि पुरुषादानि नानारूपाणि राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वसन्त्यस्मिन् महारण्ये व्यालाश्च रुधिराशना: ।। २.११९.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उच्छिष्टं वा प्रमत्तं वा तापसं धर्मचारिणम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अदन्त्यस्मिन् महारण्ये तान्निवारय राघव ।। २.११९.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एष पन्था महर्षीणां फलान्याहरतां वने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनेन तु वनं दुर्गं गन्तुं राघव ते क्षमम् ।। २.११९.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इतीव तै: प्राञ्जलिभिस्तपस्विभिर्द्विजै: कृत: स्वस्त्ययन: परं तप: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनं सभार्य्य: प्रविऺवेश राघव: सलक्ष्मण: सूर्य्यमिवाभ्रमण्डलम् ।। २.११९.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे श्रीमद्वाल्मीकीये आदिकाव्ये चतुर्विंशत्सहस्रिकायां संहितायां श्रीमदयोध्याकाण्डे एकोनविंश्ऺात्युत्तरशततम: सर्ग: ।। ११९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">।। इत्ययोध्याकाण्ड: समाप्तः ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">।। श्रीसीतारामचन्द्रार्पणमस्तु ।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-80577052932982914042023-01-08T18:39:00.006+05:302023-01-08T18:39:56.556+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 118 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 118 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 118 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 118</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा त्वेवमुक्ता वैदेही त्वनसूया ऽनसूयया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रतिपूज्य वचो मन्दं प्रवक्तुमुपचक्रमे ।। २.११८.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नैतदाश्चर्य्यमार्याया यन्मां त्वमनुभाषसे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विदितं तु ममाप्येतद्यथा नार्य्या: पतिर्गुरु: ।। २.११८.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यद्यप्येष भवेद्भर्ता ममार्ये वृत्तवर्जित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्वैधमुपचर्तव्यस्तथाप्येष मया भवेत् ।। २.११८.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किं पुनर्यो गुण: श्लाघ्य: सानुक्रोशो जितेन्द्रिय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्थिरानुरागो धर्मात्मा मातृवत्पितृवत्प्रिय: ।। २.११८.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यां वृत्तिं वर्त्तते राम: कौसल्यायां महाबल: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तामेव नृपनारीणामन्यासामपि वर्त्तते ।। २.११८.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सकृद्दृष्टास्वपि स्त्रीषु नृपेण नृपवत्सल: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मातृवद्वर्त्तते वीरो मानमुत्सृज्य धर्मवित् ।। २.११८.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आगच्छन्त्याश्च विजनं वनमेवं भयावहम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समाहितं मे श्वश्र्वा च हृदये तद्धृतं महत् ।। २.११८.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पाणिप्रदानकाले च यत्पुरा त्वग्निसन्निधौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनुशिष्टा जनन्या ऽस्मि वाक्यं तदपि मे धृतम् ।। २.११८.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नवीकृतं च तत्सर्वं वाक्यैस्ते धर्मचारिणि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पतिशुश्रूषणान्नार्य्यास्तपो नान्यद्विधीयते ।। २.११८.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सावित्री पतिशुश्रूषां कृत्वा स्वर्गे महीयते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथावृत्तिश्च याता त्वं पतिशुश्रूषया दिवम् ।। २.११८.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वरिष्ठा सर्वनारीणामेषा च दिवि देवता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रोहिणी न विना चन्द्रं मुहूर्त्तमपि दृश्यते ।। २.११८.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवंविधाश्च प्रवरा: स्त्रियो भर्तृदृढव्रता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">देवलोके महीयन्ते पुण्येन स्वेन कर्मणा ।। २.११८.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो ऽनसूया संहृष्टा श्रुत्वोक्तं सीतया वच: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शिरस्याघ्राय चोवाच मैथिलीं हर्षयन्त्युत ।। २.११८.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नियमैर्विविधैराप्तं तपो हि महदस्ति मे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत्संश्रित्य बलं सीते छन्दये त्वां शुचिस्मिते ।। २.११८.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपपन्नं मनोज्ञं च वचनं तव मैथिलि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रीता चास्म्युचितं किं ते करवाणि ब्रवीहि मे ।। २.११८.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा विस्मिता मन्दविस्मया </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृतमित्यब्रवीत्सीता तपोबलसमन्विताम् ।। २.११८.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा त्वेवमुक्ता धर्मज्ञा तया प्रीततरा ऽभवत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सफलं च प्रहर्षं ते हन्त सीते करोम्यहम् ।। २.११८.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं दिव्यं वरं माल्यं वस्त्रमाभरणानि च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अङ्गरागं च वैदेहि महार्हं चानुलेपनम् ।। २.११८.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मया दत्तमिदं सीते तव गात्राणि शोभयेत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनुरूपमसंक्लिष्टं नित्यमेव भविष्यति ।। २.११८.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अङ्गरागेण दिव्येन लिप्ताङ्गी जनकात्मजे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शोभयिष्यसि भर्त्तारं यथा श्रीविष्णुमव्ययम् ।। २.११८.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा वस्त्रमङ्गरागं च भूषणानि स्रजस्तथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मैथिली प्रतिजग्राह प्रीतिदानमनुत्तमम् ।। २.११८.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रतिगृह्य च तत् सीता प्रीतिदानं यशस्विनी । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्लिष्टाञ्जलिपुटा तत्र समुपास्त तपोधनाम् ।। २.११८.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथा सीतासुपासीनामनसूया दृढव्रता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वचनं प्रष्टुमारेभे काञ्चित् प्रियकथामनु ।। २.११८.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्वयंवरे किल प्राप्ता त्वमनेन यशस्विना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघवेणेति मे सीते कथा श्रुतिमुपागता ।। २.११८.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां कथां श्रोतुमिच्छामि विस्तरेण च मैथिलि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथानुभूतं कार्त्स्न्येन तन्मे त्वं वक्तुमर्हसि ।। २.११८.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्ता तु सा सीता तां ततो धर्मचारिणीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रूयतामिति चोक्त्वा वै कथयामास तां कथाम् ।। २.११८.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मिथिलाधिपतिर्वीरो जनको नाम धर्मवित् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षत्रधर्मे ह्यभिरतो न्यायत: शास्ति मेदिनीम् ।। २.११८.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य लाङ्गलहस्तस्य कर्षत: क्षेत्रमण्डलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अहं किलोत्थिता भित्त्वा जगतीं नृपते: सुता ।। २.११८.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स मां दृष्ट्वा नरपतिर्मुष्टिविक्षेपतत्पर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पांसुकुण्ठितसर्वाङ्गीं जनको विस्मितो ऽभवत् ।। २.११८.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनपत्येन च स्नेहादङ्कमारोप्य च स्वयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ममेयं तनयेत्युक्त्वा स्नेहो मयि निपातित: ।। २.११८.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अन्तरिक्षे च वागुक्ता प्रति मा ऽमानुषी किल । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमेतन्नरपते धर्मेण तनया तव ।। २.११८.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: प्रहृष्टो धर्मात्मा पिता मे मिथिलाधिप: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवाप्तो विपुलामृद्धिं मामवाप्य नराधिप: ।। २.११८.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दत्ता चास्मीष्टवद्देव्यै ज्येष्ठायै पुण्यकर्मणा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तया सम्भाविता चास्मि स्निग्धया मातृसौहृदात् ।। २.११८.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पतिसंयोगसुलभं वयो दृष्ट्वा तु मे पिता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चिन्तामभ्यगमद्दीनो वित्तनाशादिवाधन: ।। २.११८.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सदृशाच्चापकृष्टाच्च लोके कन्यापिता जनात् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रधर्षणमवाप्नोति शक्रेणापि समो भुवि ।। २.११८.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां धर्षणामदूरस्थां दृष्ट्वा चात्मनि पार्थिव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चिन्तार्णवगत: पारं नाससादाप्लवो यथा ।। २.११८.३६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयोनिजां हि मां ज्ञात्वा नाध्यगच्छद्विचिन्तयन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सदृशं चानुरूपं च महीपाल: पतिं मम ।। २.११८.३७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य बुद्धिरियं जाता चिन्तयानस्य सन्ततम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्वयं वरं तनूजाया: करिष्यामीति धीमत: ।। २.११८.३८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">महायज्ञे तदा तस्य वरुणेन महात्मना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दत्तं धनुर्वरं प्रीत्या तूणी चाक्षयसायकौ ।। २.११८.३९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">असञ्चाल्यं मनुष्यैश्च यत्नेनापि च गौरवात् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तन्न शक्ता नमयितुं स्वप्नेष्वपि नराधिपा: ।। २.११८.४० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तद्धनु: प्राप्य मे पित्रा व्याहृतं सत्यवादिना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समवाये नरेन्द्राणां पूर्वमामन्त्र्य पार्थिवान् ।। २.११८.४१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं च धनुरुद्यम्य सज्यं य: कुरुते नर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य मे दुहिता भार्या भविष्यति न संशय: ।। २.११८.४२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तच्च दृष्ट्वा धनु: श्रेष्ठं गौरवाद्गिरिसन्निभम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिवाद्य नृपा जग्मुरशक्तास्तस्य तोलने ।। २.११८.४३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुदीर्घस्य तु कालस्य राघवो ऽयं महाद्युति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विश्वामित्रेण सहितो यज्ञं द्रष्टुं समागत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मणेन सह भ्रात्रा राम: सत्यपराक्रम: ।। २.११८.४४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विश्वामित्रस्तु धर्मात्मा मम पित्रा सुपूजित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रोवाच पितरं तत्र भ्रातरौ रामलक्ष्मणौ ।। २.११८.४५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुतौ दशरथस्येमौ धनुर्दर्शनकांक्षिणौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धनुर्दर्शय रामाय राजपुत्राय दैविकम् ।। २.११८.४६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्युक्तस्तेन विप्रेण तद्धनु: समुपानयत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निमेषान्तरमात्रेण तदानम्य स वीर्य्यवान् ।। २.११८.४७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ज्यां समारोप्य झटिति पूरयामास वीर्यवत् ।। २.११८.४८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेन पूरयता वेगान्मध्ये भग्नं द्विधा धनु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य शब्दो ऽभवद्भीम: पतितस्याशनेरिव ।। २.११८.४९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो ऽहं तत्र रामाय पित्रा सत्याभिसन्धिना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निश्चिता दातुमुद्यम्य जलभाजनमुत्तमम् ।। २.११८.५० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दीयमानां न तु तदा प्रतिजग्राह राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अविज्ञाय पितुश्छन्दमयोध्याधिपते: प्रभो: ।। २.११८.५१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: श्वशुरमामन्त्र्य वृद्धं दशरथं नृपम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मम पित्रा त्वहं दत्ता रामाय विदितात्मने ।। २.११८.५२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मम चैवानुजा साध्वी ऊर्मिला प्रियदर्शना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भार्य्यार्थे लक्ष्मणस्यापि दत्ता पित्रा मम स्वयम् ।। २.११८.५३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं दत्तास्मि रामाय तदा तस्मिन् स्वयम्वरे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनुरक्तास्मि धर्मेण पतिं वीर्यवतां वरम् ।। २.११८.५४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे अष्टादशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११८ ।।</span></p><div style="text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-34406570384546895232023-01-08T18:38:00.004+05:302023-01-08T18:38:44.949+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 117 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 117 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 117 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 117</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघवस्त्वथ यातेषु तपस्विषु विचिन्तयन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न तत्रारोचयद्वासं कारणैर्बहुभिस्तदा ।। २.११७.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इह मे भरतो दृष्टो मातरश्च सनागरा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा च मे स्मृतिरन्वेति तान्नित्यमनुशोचत: ।। २.११७.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्कन्धावारनिवेशेन तेन तस्य महात्मन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हयहस्तिकरीषैश्च उपमर्द्द: कृतो भृशम् ।। २.११७.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्मादन्यत्र गच्छाम इति सञ्चिन्त्य राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रातिष्ठत स वैदेह्या लक्ष्मणेन च सङ्गत: ।। २.११७.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सो ऽत्रेराश्रममासाद्य तं ववन्दे महायशा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं चापि भगवानत्रि: पुत्रवत् प्रत्यपद्यत ।। २.११७.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्वयमातिथ्यमादिश्य सर्वमस्य सुसत्कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सौमित्रिं च महाभागां सीतां च समसान्त्वयत् ।। २.११७.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पत्नीं च समनुप्राप्तां वृद्धामामन्त्र्य सत्कृताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सान्त्वयामास धर्मज्ञ: सर्वभूतहिते रत: ।। २.११७.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनसूयां महाभागां तापसीं धर्मचारिणीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रतिगृह्णीष्व वैदेहीमब्रवीदृषिसत्तम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामाय चाचचक्षे तां तापसीं धर्मचारिणीम् ।। २.११७.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दशवर्षाण्यनावृष्ट्या दग्धे लोके निरन्तरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यया मूलफले सृष्टे जाह्नवी च प्रवर्त्तिता ।। २.११७.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उग्रेण तपसा युक्ता नियमैश्चाप्यलङ्कृता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दशवर्षसहस्राणि यया तप्तं महत्तप: ।। २.११७.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनसूया व्रतै: स्नाता प्रत्यूहाश्च निवर्त्तिता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">देवकार्यनिमित्तं च यया संत्वरमाणया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दशरात्रं कृता रात्रि: सेयं मातेव ते ऽनघ ।। २.११७.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तामिमां सर्वभूतानां नमस्कार्य्यां यशस्विनीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिगच्छतु वैदेही वृद्धामक्रोधनां सदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनसूयेति या लोके कर्मभि: ख्यातिमागता ।। २.११७.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं ब्रुवाणं तमृषिं तथेत्युक्त्वा स राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सीतामुवाच धर्मज्ञामिदं वचनमुत्तमम् ।। २.११७.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजपुत्रि श्रुतं त्वेतन्मुनेरस्य समीरितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रेयोर्थमात्मन: श्रीघ्रमभिगच्छ तपस्विनीम् ।। २.११७.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सीता त्वेतद्वच: श्रुत्वा राघवस्य हितैषिण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तामत्रिपत्नीं धर्मज्ञामभिचक्राम मैथिली ।। २.११७.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शिथिलां वलितां वृद्धां जरापाण्डरमूर्द्धजाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सततं वेपमानाङ्गी प्रवाते कदली यथा ।। २.११७.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां तु सीता महाभागामनसूयां पतिव्रताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभ्यवादयदव्यग्रा स्वनाम समुदाहरत् ।। २.११७.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिवाद्य च वैदेही तापसीं तामनिन्दिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बद्धाञ्जलिपुटा हृष्टा पर्यपृच्छदनामयम् ।। २.११७.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: सीतां महाभागां दृष्ट्वा तां धर्मचारिणीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सान्त्वयन्त्यब्रवीद्धृष्टा दिष्ट्या धर्ममवेक्षसे ।। २.११७.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्यक्त्वा ज्ञातिजनं सीते मानमृद्धिं च भामिनि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवरुद्धं वने रामं दिष्ट्या त्वमनुगच्छसि ।। २.११७.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नगरस्थो वनस्थो वा पापो वा यदि वा शुभ: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यासां स्त्रीणां प्रियो भर्ता तासां लोका महोदया: ।। २.११७.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दु:शील: कामवृत्तो वा धनैवा परिवर्जित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्त्रीणामार्यस्वभावानां परमं दैवतं पति: ।। २.११७.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नातो विशिष्टं पश्यामि बान्धवं विमृशन्त्यहम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वत्रयोग्यं वैदेहि तप:कृतमिवाव्ययम् ।। २.११७.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न त्वेनमवगच्छन्ति गुणदोषमसत्स्त्रिय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कामवक्तव्यहृदया भर्तृनाथा श्चरन्ति या: ।। २.११७.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्राप्नुवन्त्ययशश्चैव धर्मभ्रंशं च मैथिलि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अकार्यवशमापन्ना: स्त्रियो या: खलु तद्विधा: ।। २.११७.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वद्विधास्तु गुणैर्युक्ता दृष्टलोकपरावरा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्त्रिय: स्वग चरिष्यन्ति यथा धर्मकृतस्तथा ।। २.११७.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदेवमेनं त्वमनुव्रता सती पतिव्रतानां समयानुवर्तिनी । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवस्व भर्त्तु: सहधर्मचारिणी यशश्च धर्मं च तत: समाप्स्यसि ।। २.११७.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे सप्तदशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११७ ।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-91043169388993253332023-01-08T18:37:00.003+05:302023-01-08T18:37:25.188+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 116 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 116 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 116 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 116</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रतिप्रयाते भरते वसन् रामस्तपोवने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्षयामास सोद्वेगमथौत्सुक्यं तपस्विनाम् ।। २.११६.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ये तत्र चित्रकूटस्य पुरस्तात्तापसाश्रमे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राममाश्रित्य निरतास्तानलक्षयदुत्सुकान् ।। २.११६.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नयनैर्भुकुटीभिश्च रामं निर्दिश्य शङ्किता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अन्योन्यमुपजल्पन्त: शनैश्चक्रुर्मिथ: कथा: ।। २.११६.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेषामौत्सुक्यमालक्ष्य रामस्त्वात्मनि शङ्कित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृताञ्जलिरुवाचेदमृषिं कुलपतिं तत: ।। २.११६.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न कच्चिद्भगवन् किञ्चित्पूर्ववृत्तमिदं मयि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दृश्यते विकृतं येन विक्रियन्ते तपस्विन: ।। २.११६.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रमादाच्चरितं कच्चित्किञ्चिन्नावरजस्य मे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मणस्यर्षिभिर्दृष्टं नानुरूपमिवात्मन: ।। २.११६.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिच्छुश्रूषमाणा व: शुश्रूषणपरा मयि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्र(म)मादाभ्युचितां वृत्तिं सीता युक्तं न वर्तते ।। २.११६.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथर्षिर्जरया वृद्धस्तपसा च जरां गत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वेपमान इवोवाच रामं भूतदयापरम् ।। २.११६.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुत: कल्याणसत्त्वाया: कल्याणाभिरतेस्तथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चलनं तात वैदेह्यास्तपस्विषु विशेषत: ।। २.११६.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वन्निमित्तमिदं तावत्तापसान् प्रति वर्तते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रक्षोभ्यस्तेन संविग्ना: कथयन्ति मिथ: कथा: ।। २.११६.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रावणावरज: कश्चित् खरो नामेह राक्षस: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उत्पाट्य तापसान् सर्वान् जनस्थाननिकेतनान् ।। २.११६.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धृष्टश्च जितकाशीं च नृशंस: पुरुषादक: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवलिप्तश्च पापश्च त्वां च तात न मृष्यते ।। २.११६.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वं यदाप्रभृति ह्यस्मिन्नाश्रमे तात वर्तसे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदाप्रभृति रक्षांसि विप्रकुर्वन्ति तापसान् ।। २.११६.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दर्शयन्ति हि बीभत्सै: क्रूरैर्भीषणकैरपि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नानारूपैर्विरूपैश्च रूपैर्विकृतदर्शनै: ।। २.११६.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अप्रशस्तैरशुचिभि: सम्प्रयोज्य च तापसान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रतिघ्नन्त्यपरान् क्षिप्रमनार्य्या: पुरत: स्थिता: ।। २.११६.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेषु तेष्वाश्रमस्थानेष्वबुद्धमवलीय च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रमन्ते तापसांस्तत्र नाशयन्तो ऽल्पयेतस: ।। २.११६.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपक्षिपन्ति स्रुग्भाण्डानग्नीन् सिञ्चन्ति वारिणा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कलशांश्च प्रमृद्नन्ति हवने समुपस्थिते ।। २.११६.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तैर्दुरात्मभिरामृष्टानाश्रमान् प्रजिहासव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गमनायान्यदेशस्य चोदयन्त्यृषयो ऽद्य माम् ।। २.११६.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत्पुरा राम शारीरीमुपहिंसां तपस्विषु । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दर्शयन्ति हि दुष्टास्ते त्यक्ष्याम इममाश्रमम् ।। २.११६.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बहुमूलफलं चित्रमविदूरादितो वनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुराणाश्रममेवाहं श्रयिष्ये सगण: पुन: ।। २.११६.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">खरस्त्वय्यपि चायुक्तं पुरा तात प्रवर्त्तते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सहास्माभिरितो गच्छ यदि बुद्धि: प्रवर्त्तते ।। २.११६.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सकलत्रस्य सन्देहो नित्यं यत्तस्य राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समर्थस्यापि वसतो वासो दु:खमिहाद्य ते ।। २.११६.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्युक्तवन्तं रामस्तं राजपुत्रस्तपस्विनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न शशाकोत्तरैर्वाक्यैरवरोद्धुं समुत्सुक: ।। २.११६.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिनन्द्य समापृच्छ्य समाधाय च राघवम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स जगामाश्रमं त्यक्त्वा कुलै: कुलपति: सह ।। २.११६.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राम: संसाध्य त्वृषिगणमनुगमनाद्देशात्तस्मात् कुलपतिमभिवाद्य ऋषिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्यक्प्रीतैस्तैरनुमत उपदिष्टार्थ: पुण्यं वासाय स्वनिलयमुपसम्पेदे ।। २.११६.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आश्रमं त्वृषिविरहितं प्रभु: क्षणमपि न विजहौ स राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघवं हि सततमनुगतास्तापसाश्चार्षचरितधृतगुणा: ।। २.११६.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे षोडशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११६ ।।</span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: left;"><br /></p><div style="text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-24496705541912367872023-01-08T18:36:00.000+05:302023-01-08T18:36:02.405+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 115 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 115 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 115 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 115</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो निक्षिप्य मातऽ: स अयोध्यायां दृढव्रत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरत: शोकसन्तप्तो गुरूनिदमथाब्रवीत् ।। २.११५.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नन्दिग्रामं गमिष्यामि सर्वानामन्त्रये ऽद्य व: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत्र दु:खमिदं सर्वं सहिष्ये राघवं विना ।। २.११५.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गतश्च हि दिवं राजा वनस्थश्च गुरुर्मम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामं प्रतीक्षे राज्याय स हि राजा महायशा: ।। २.११५.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतच्छ्रुत्वा शुभं वाक्यं भरतस्य महात्मन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अब्रुवन् मन्त्रिण: सर्वे वसिष्ठश्च पुरोहित: ।। २.११५.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुभृशं श्लाघनीयं च यदुक्तं भरत त्वया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वचनं भ्रातृवात्सल्यादनुरूपं तवैव तत् ।। २.११५.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नित्यं ते बन्धुलुब्धस्य तिष्ठतो भ्रातृसौहृदे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्यमार्गं प्रपन्नस्य नानुमन्येत क: पुमान् ।। २.११५.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्त्रिणां वचनं श्रुत्वा यथाभिलषितं प्रियम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अब्रवीत्सारथिं वाक्यं रथो मे युज्यतामिति ।। २.११५.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रहृष्टवदन: सर्वा मातऽ: समभिवाद्य स: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आरुरोह रथं श्रीमान् शत्रुघ्नेन समन्वित: ।। २.११५.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आरुह्य च रथं शीघ्रं शत्रुघ्नभरतावुभौ। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ययतु: परमप्रीतौ वृतौ मन्त्रिपुरोहितै: ।। २.११५.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अग्रतो गुरवस्तत्र वसिष्ठप्रमुखा द्विजा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रययु: प्राङ्मुखा: सर्वे नन्दिग्रामो यतो ऽभवत् ।। २.११५.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बलं च तदनाहूतं गजाश्वरथसङ्कुलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रययौ भरते याते सर्वे च पुरवासिन: ।। २.११५.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रथस्थ: स हि धर्मात्मा भरतो भ्रातृवत्सल: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नन्दिग्रामं ययौ तूर्णं शिरस्याधाय पादुके ।। २.११५.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततस्तु भरत: क्षिप्रं नन्दिग्रामं प्रविश्य स: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवतीर्य्य रथात्तूर्णं गुरूनिदमुवाच ह ।। २.११५.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतद्राज्यं मम भ्रात्रा दत्तं संन्यासवत् स्वयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">योगक्षेमवहे चेमे पादुके हेमभूषिते ।। २.११५.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरत: शिरसा कृत्वा संन्यासं पादुके तत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अब्रवीद्दु:खसन्तप्त: सर्वं प्रकृतिमण्डलम् ।। २.११५.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">छत्रं धारयत क्षिप्रमार्यपादाविमौ मतौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आभ्यां राज्ये स्थितो धर्म: पादुकाभ्यां गुरोर्मम ।। २.११५.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रात्रा हि मयि संन्यासो निक्षिप्त: सौहृदादयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमिमं पालयिष्यामि राघवागमनं प्रति ।। २.११५.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षिप्रं संयोजयित्वा तु राघवस्य पुन: स्वयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चरणौ तौ तु रामस्य द्रक्ष्यामि सहपादुकौ ।। २.११५.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो निक्षिप्तभारो ऽहं राघवेण समागत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निवेद्य गुरवे राज्यं भजिष्ये गुरुवृत्तिताम् ।। २.११५.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघवाय च संन्यासं दत्त्वे मे वरपादुके । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्यं चेदमयोध्यां च धूतपापो भवामि च ।। २.११५.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिषिक्ते तु काकुत्स्थे प्रहृष्टमुदिते जने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रीतिर्मम यशश्चैव भवेद्राज्याच्चतुर्गुणम् ।। २.११५.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं तु विलपन् दीनो भरत: स महायशा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नन्दिग्रामे ऽकरोद्राज्यं दु:खितो मन्त्रिभि: सह ।। २.११५.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स वल्कलजटाधारी मुनिवेषधर: प्रभु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नन्दिग्रामे ऽवसद्वीर: ससैन्यो भरतस्तदा ।। २.११५.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामागमनमाकाङ्क्षन् भरतो भ्रातृवत्सल: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातुर्वचनकारी च प्रतिज्ञापारगस्तथा ।। २.११५.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पादुके त्वभिषिच्याथ नन्द्रिग्रामे ऽवसत्तदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरत: शासनं सर्वं पादुकाभ्यां न्यवेदयत् ।। २.११५.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततस्तु भरत: श्रीमानभिषिच्यार्य्यपादुके । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदधीनस्तदा राज्यं कारयामास सर्वदा ।। २.११५.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदा हि यत्कार्य्यमुपैति किञ्चिदुपायनं चोपहृतं महार्हम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स पादुकाभ्यां प्रथमं निवेद्य चकार पश्चाद्भरतो यथावत् ।। २.११५.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे पञ्चदशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११५ ।।</span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><div style="text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-41804003998625017092023-01-08T18:34:00.006+05:302023-01-08T18:34:54.279+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 114 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 114 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 114 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 114</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्त्रिग्धगम्भीरघोषेण स्यन्दनेनोपयान् प्रभु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयोध्यां भरत: क्षिप्रं प्रविवेश महायशा: ।। २.११४.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बिडालोलूकचरितामालीननरवारणाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तिमिराभ्याहतां कालीमप्रकाशां निशामिव ।। २.११४.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राहुशत्रो: प्रियां पत्नीं श्रिया प्रज्वलितप्रभाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ग्रहेणाभ्युत्थिते नैकां रोहिणीमिव पीडिताम् ।। २.११४.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अल्पोष्णक्षुब्धसलिलां धर्मोत्तप्तविहङ्गमाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लीनमीनझषग्राहां कृशां गिरिनदीमिव ।। २.११४.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विधूमामिव हेमाभामध्वराग्ने: समुत्थिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हविरभ्युक्षितां पश्चात् शिखां विप्रलयं गताम् ।। २.११४.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विध्वस्तकवचां रुग्णजवाजिरथध्वजाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हतप्रवीरामापन्नां चमूमिव महाहवे ।। २.११४.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सफेना सस्वना भूत्वा सागरस्य समुत्थिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रशान्तमारुतोद्घातां जलोर्मिमिव निस्वनाम् ।। २.११४.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्यक्तां यज्ञायुधै: सर्वैरभिरूपैश्च याजकै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुत्याकाले विनिर्वृत्ते वेदिं गतरवामिव ।। २.११४.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गोष्ठमध्ये स्थितामार्त्तामचरन्तीं तृणं नवम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गोवृषेण परित्यक्तां गवां पत्तिमिवोत्सुकाम् ।। २.११४.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रभाकराद्यै: सुस्निग्धै: प्रज्वलद्भिरिवोत्तमै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वियुक्तां मणिभिर्जात्यैर्नवां मुक्तावलीमिव ।। २.११४.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सहसा चलितां स्थानान्महीं पुण्यक्षयाद्गताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">संहृतद्युतिविस्तारां तारामिव दिवश्च्युताम् ।। २.११४.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुष्पनद्धां वसन्तान्ते मत्तभ्रमरनादिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">द्रुतदावाग्निविप्लुष्टां क्लान्तां वनलतामिव ।। २.११४.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्मूढनिगमां स्तब्धां संक्षिप्तविपणापणाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रच्छन्नशऺशिनक्षत्रां द्यामिवाम्बुधरैर्वृताम् ।। २.११४.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षीणपानोत्तमैर्भिन्नै: शरावैरभिसंवृताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हतशौण्डामिवाकाशे पानभूमिमसंस्कृताम् ।। २.११४.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वृक्णभूमितलां निम्नां वृक्णपात्रै: समावृताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपयुक्तोदकां भग्नां प्रपां निपतितामिव ।। २.११४.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विपुलां विततां चैव युक्तपाशां तरस्विनाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भूमौ बाणैर्विनिष्कृत्तां पतितां ज्यामिवायुधात् ।। २.११४.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सहसा युद्धशौण्डेन हयारोहेण वाहिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निक्षिप्तभाण्डामुत्सृष्टां किशोरीमिव दुर्बलाम् ।। २.११४.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शुष्कतोयां महामत्स्यै: कूर्मैश्च बहुभिर्वृताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रभिन्नतटविस्तीर्णां वापीमिव हृतोत्पलाम् ।। २.११४.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुरुषस्याप्रहृष्टस्य प्रतिषिद्धानुलेपनाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सन्तप्तामिव शोकेन गात्रयष्टिमभूषणाम् ।। २.११४.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रावृषि प्रविगाढायां प्रविष्टस्याभ्रमण्डलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रच्छन्नां नीलजीमूतैर्भास्करस्य प्रभामिव ।। २.११४.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्तु रथस्थ: सन् श्रीमान् दशरथात्मज: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वाहयन्तं रथश्रेष्ठं सारथिं वाक्यमब्रवीत् ।। २.११४.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किं नु खल्वद्य गम्भीरो मूर्च्छितो न निशम्यते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथापुरमयोध्यायां गीतवादित्रनिस्वन: ।। २.११४.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वारुणीमदगन्धश्च माल्यगन्धश्च मूर्च्छित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धूपितागरुगन्धश्च न प्रवाति समन्तत: ।। २.११४.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यानप्रवरघोषश्च स्निग्धश्च हयनिस्वन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रमत्तगजनादश्च महांश्च रथनिस्वन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नेदानीं श्रूयते पुर्यामस्यां रामे विवासिते ।। २.११४.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चन्दनागरुगन्धांश्च महार्हाश्च नवस्रज: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गते हि रामे तरुणा: सन्तप्ता नोपभुञ्जते ।। २.११४.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बहिर्यात्रां न गच्छन्ति चित्रमाल्यधरा नरा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नोत्सवा: सम्प्रवर्त्तन्ते रामशोकार्दिते पुरे ।। २.११४.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सह नूनं मम भ्रात्रा पुरस्यास्यद्युतिर्गता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नहि राजत्ययोध्येयं सासारेवार्जुनी क्षपा ।। २.११४.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कदा नु खलु मे भ्राता महोत्सव इवागत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जनयिष्यत्ययोध्यायां हर्षं ग्रीष्म इवाम्बुद: ।। २.११४.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तरुणैश्चारुवेषैश्च नरैरुन्नतगामिभि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्पतद्भिरयोध्यायां नाभिभान्ति महापथा: ।। २.११४.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं बहुविधं जल्पन् विवेश वसतिं पितु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेन हीनां नरेन्द्रेण सिंहहीनां गुहामिव ।। २.११४.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदा तदन्त:पुरमुज्झितप्रभं सुरैरिवोत्सृष्टमभास्करं दिनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निरीक्ष्य सर्वन्तु विविक्तमात्मवान् मुमोच बाष्पं भरत: सुदु:खित: ।। २.११४.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे चतुर्दशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११४ ।।</span></p><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-67945969964343617082023-01-08T18:33:00.005+05:302023-01-08T18:33:41.514+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 113 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 113 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 113 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 113</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: शिरसि कृत्वा तु पादुके भरतस्तदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आरुरोह रथं हृष्ट: शत्रुघ्नेन समन्वित: ।। २.११३.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वसिष्ऺठो वामदेवश्च जाबालिश्च दृढव्रत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अग्रत: प्रययु: सर्वे मन्त्रिणो मन्त्रपूजिता: ।। २.११३.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्दाकिनीं नदीं रम्यां प्राङ्मुखास्ते ययुस्तदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रदक्षिणं च कुर्वाणाश्चित्रकूटं महागिरिम् ।। २.११३.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पश्यन् धातुसहस्राणि रम्याणि विविधानि च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रययौ तस्य पार्श्वेन ससैन्यो भरतस्तदा ।। २.११३.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अदूराच्चित्रकूटस्य ददर्श भरतस्तदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आश्रमं यत्र स मुनिर्भरद्वाज: कृतालय: ।। २.११३.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तमाश्रममागम्य भरद्वाजस्य बुद्धिमान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवतीर्य रथात् पादौ ववन्दे भरतस्तदा ।। २.११३.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो हृष्टो भरद्वाजो भरतं वाक्यमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपि कृत्यं कृतं तात रामेण च समागतम् ।। २.११३.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्त: स तु ततो भरद्वाजेन धीमता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रत्युवाच भरद्वाजं भरतो भ्रातृवत्सल: ।। २.११३.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स याच्यमानो गुरुणा मया च दृढविक्रम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघव: परमप्रीतो वसिष्ठं वाक्यमब्रवीत् ।। २.११३.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पितु: प्रतिज्ञां तामेव पालयिष्यामि तत्त्वत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुर्दश हि वर्षाणि या प्रतिज्ञा पितुर्मम ।। २.११३.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्तो महाप्राज्ञो वसिष्ठ: प्रत्युवाच ह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वाक्यज्ञो वाक्यकुशलं राघवं वचनं महत् ।। २.११३.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एते प्रयच्छ संहृष्ट: पादुके हेमभूषिते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयोध्यायां महाप्राज्ञ योगक्षेमकरे तव ।। २.११३.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्तो वसिष्ठेन राघव: प्राङ्मुख: स्थित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पादुके अधिरुह्यैते मम राज्याय वै ददौ ।। २.११३.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निवृत्तो ऽहमनुज्ञातो रामेण सुमहात्मना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयोध्यामेव गच्छामि गृहीत्वा पादुके शुभे ।। २.११३.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतच्छ्रुत्वा शुभं वाक्यं भरतस्य महात्मन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरद्वाज: शुभतरं मुनिर्वाक्यमुवाच तम् ।। २.११३.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नैतच्चित्रं नरव्याघ्र शीलवृत्तवतां वर । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदार्यं त्वयि तिष्ठेत्तु निम्ने सृष्टमिवोदकम् ।। २.११३.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अमृत: स महाबाहु: पिता दशरथस्तव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्य त्वमीदृश: पुत्रो धर्मज्ञो धर्मवत्सल: ।। २.११३.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमृषिं तु महात्मानमुक्तवाक्यं कृताञ्जलि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आमतन्त्रयितुमारेभे चरणावुपगृह्य च ।। २.११३.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: प्रदक्षिणं कृत्वा भरद्वाजं पुन:पुन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्तु ययौ श्रीमानयोध्यां सह मन्त्रिभि: ।। २.११३.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यानैश्च शकटैश्चैव हयैर्नागैश्च सा चमू: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुनर्निवृत्ता विस्तीर्णा भरतस्यानुयायिनी ।। २.११३.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततस्ते यमुनां दिव्यां नदीं तीर्त्वोर्मिमालिनीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददृशुस्तां पुन: सर्वे गङ्गां शुभजलां नदीम् ।। २.११३.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां रम्यजलसम्पूर्णां सन्तीर्य सहबान्धव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शृङ्गिबेरपुरं रम्यं प्रविवेश ससैनिक: ।। २.११३.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शृङ्गिबेरपुराद्भूयस्त्वयोध्यां संददर्श ह ।। २.११३.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयोध्यां च ततो दृष्ट्वा पित्रा भ्रात्रा विवर्जिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतो दु:खसन्तप्त: सारथिं चेदमब्रवीत् ।। २.११३.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सारथे पश्य विध्वस्ता सायोध्या न प्रकाशते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निराकारा निरानन्दा दीना प्रतिहतस्वरा ।। २.११३.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे त्रयोदशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११३ ।।</span></p><div style="text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-47663260051107749772023-01-08T18:32:00.002+05:302023-01-08T18:32:23.250+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 112 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 112 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 112 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 112</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमप्रतिमतेजोभ्यां भ्रातृभ्यां रोमहर्षणम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विस्मिता: सङ्गमं प्रेक्ष्य समवेता महर्षय: ।। २.११२.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अन्तर्हितास्त्वृषिगणा: सिद्धाश्च परमर्षय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तौ भ्रातरौ महात्मानौ महात्मानौ काकुत्स्थौ प्रशशंसिरे ।। २.११२.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स धन्यो यस्य पुत्रौ द्वौ धर्मज्ञौ धर्मविक्रमौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रुत्वा वयं हि सम्भाषामुभयो: स्पृहयामहे ।। २.११२.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततस्त्वृषिगणा: क्षिप्रं दशग्रीववधैषिण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतं राजशार्दूलमित्यूचु: सङ्गता वच: ।। २.११२.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुले जात महाप्राज्ञ महावृत्त महायश: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ग्राह्यं रामस्य वाक्यं ते पितरं यद्यवेक्षसे ।। २.११२.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सदानृणमिमं रामं वयमिच्छामहे पितु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनृणत्वाच्च कैकेय्या: स्वर्गं दशरथो गत: ।। २.११२.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतावदुक्त्वा वचनं गन्धर्वा: समहर्षय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजर्षयश्चैव तदा सर्वे स्वांस्वां गतिं गता: ।। २.११२.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ह्लादितस्तेन वाक्येन शुभेन शुभदर्शन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राम: संहृष्टवदनस्तानृषीनभ्यपूजयत् ।। २.११२.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्रस्तगात्रस्तु भरत: स वाचा सज्जमानया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृताञ्जलिरिदं वाक्यं राघवं पुनरब्रवीत् ।। २.११२.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजधर्ममनुप्रेक्ष्य कुलधर्मानुसन्ततिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कर्त्तुमर्हसि काकुत्स्थ मम मातुश्च याचनाम् ।। २.११२.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रक्षितुं सुमहद्राज्यमहमेकस्तु नोत्सहे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पौरजानपदांश्चापि रक्तान् रञ्जयितुं तथा ।। २.११२.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ज्ञातयश्च हि योधाश्च मित्राणि सुहृदश्च न: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वामेव प्रतिकांक्षन्ते पर्जन्यमिव कर्षका: ।। २.११२.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं राज्यं महाप्राज्ञ स्थापय प्रतिपद्य हि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शक्तिमानसि काकुत्स्थ लोकस्य परिपालने ।। २.११२.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्युक्त्वा न्यपतद् भ्रातु: पादयोर्भरतस्तदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भृशं सम्प्रार्थयामास राममेव प्रियंवद: ।। २.११२.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमङ्के भ्रातरं कृत्वा रामो वचनमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्यामं नलिनपत्राक्षं मत्तहंसस्वरं स्वयम् ।। २.११२.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आगता त्वामियं बुद्धि: स्वजा वैनयिकी च या । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भृशमुत्सहसे तात रक्षितुं पृथिवीमपि ।। २.११२.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अमात्यैश्च सुहृद्भिश्च बुद्धिमद्भिश्च मन्त्रिभि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वकार्याणि सम्मन्त्र्य सुमहान्त्यपि कारय ।। २.११२.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मीश्चन्द्रादपेयाद्वा हिमवान् वा हिमं त्यजेत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अतीयात् सागरो वेलां न प्रतिज्ञामहं पितु: ।। २.११२.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कामाद्वा तात लोभाद्वा मात्रा तुभ्यमिदं कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न तन्मनसि कर्त्तव्यं वर्त्तितव्यं च मातृवत् ।। २.११२.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं ब्रुवाणं भरत: कौसल्यासुतमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेजसादित्यसङ्काशं प्रतिपच्चन्द्रदर्शनम् ।। २.११२.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अधिरोहार्य पादाभ्यां पादुके हेमभूषिते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एते हि सर्वलोकस्य योगक्षेमं विधास्यत: ।। २.११२.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सो ऽधिरुह्य नरव्याघ्र: पादुके ह्यवरुह्य च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रायच्छत् सुमहातेजा भरताय महात्मने ।। २.११२.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स पादुके सम्प्रणम्य रामं वचनमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुर्दश हि वर्षाणि जटाचीरधरो ह्यहम् ।। २.११२.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">फलमूलाशनो वीर भवेयं रघुनन्दन । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तवागमनमाकांक्षन् वसन् वै नगराद्बहि: ।। २.११२.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तव पादुकयोर्न्यस्तराज्यतन्त्र: परन्तप । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुर्दशे हि सम्पूर्णे वर्षे ऽहनि रघूत्तम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न द्रक्ष्यामि यदि त्वां तु प्रवेक्ष्यामि हुताशनम् ।। २.११२.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथेति च प्रतिज्ञाय तं परिष्वज्य सादरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शत्रुघ्नं च परिष्वज्य भरतं चेदमब्रवीत् ।। २.११२.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मातरं रक्ष कैकेयीं मा रोषं कुरु तां प्रति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मया च सीतया चैव शप्तो ऽसि रघुसत्तम ।। २.११२.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्युक्त्वा ऽश्रुपरीताक्षो भ्रातरं विससर्ज ऺह ।। २.११२.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स पादुके ते भरत: प्रतापवान् स्वलङ्कृते सम्परिपूज्य धर्मवित् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रदक्षिणं चैव चकार राघवं चकार चैवोत्तमनागमूर्द्धनि ।। २.११२.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथानुपूर्व्यात् प्रतिनन्द्य तं जनं गुरूंश्च मन्त्रिप्रकृतीस्तथानुजौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">व्यसर्जयद्राघववंशवर्द्धन: स्थिर: स्वधर्मे हिमवानिवाचल: ।। २.११२.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं मातरो बाष्पगृहीतकण्ठ्यो दु:खेन नामन्त्रयितुं हि शेकु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स त्वेव मातऽरभिवाद्य सर्वा रुदन् कुटीं स्वां प्रविवेश राम: ।। २.११२.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे द्वादशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११२ ।।</span></p><div style="text-align: left;"><br /></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-35974388060958522462023-01-08T18:30:00.002+05:302023-01-08T18:30:46.691+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 111 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 111 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 111 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 111</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वसिष्ठस्तु तदा राममुक्त्वा राजपुरोऺहित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अब्रवीद्धर्मसंयुक्तं पुनरेवापरं वच: ।। २.१११.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुरुषस्येह जातस्य भवन्ति गुरवस्त्रय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आचार्य्यश्चैव काकुत्स्थ पिता माता च राघव ।। २.१११.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पिता ह्येनं जनयति पुरुषं पुरुषर्षभ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रज्ञां ददाति चाचार्यस्तस्मात्स गुरुरुच्यते ।। २.१११.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सो ऽहं ते पितुराचार्य्यस्तव चैव परन्तप । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मम त्वं वचनं कुर्वन् नातिवर्त्ते: सताङ्गतिम् ।। २.१११.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इमा हि ते परिषद: श्रेणयश्च द्विजास्तथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एषु तात चरन् धर्मं नातिवर्त्ते: सताङ्गतिम् ।। २.१११.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वृद्धाया धर्मशीलाया मातुर्नार्हस्यवर्त्तितुम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अस्यास्तु वचनं कुर्वन् नातिवर्त्ते: सताङ्गतिम् ।। २.१११.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्य वच: कुर्वन् याचमानस्य राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आत्मानं नातिवर्त्तेस्त्वं सत्यधर्मपराक्रम ।। २.१११.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं मधुरमुक्तस्तु गुरुणा राघव: स्वयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रत्युवाच समासीनं वसिष्ठं पुरुषर्षभ: ।। २.१११.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यन्मातापितरौ वृत्तं तनये कुरुत: सदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न सुप्रतिकरं तत्तु मात्रा पित्रा च यत्कृतम् ।। २.१११.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथाशक्ति प्रदानेन स्नापनोच्छादनेन च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नित्यं च प्रियवादेन तथा संवर्द्धनेन च ।। २.१११.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स हि राजा जनयिता पिता दशरथो मम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आज्ञातं यन्मया तस्य न तन्मिथ्या भविष्यति ।। २.१११.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्तस्तु रामेण भरत: प्रत्यनन्तरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच परमोदार: सूतं परमदुर्मना: ।। २.१११.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इह मे स्थण्डिले शीघ्रं कुशानास्तर सारथे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्य्यं प्रत्युपवेक्ष्यामि यावन्मे न प्रसीदति ।। २.१११.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनाहारो निरालोको धनहीनो यथा द्विज: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शेष्ये पुरस्तात् शालाया यावन्न प्रतियास्यति ।। २.१११.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तु राममवेक्षन्तं सुमन्त्रं प्रेक्ष्य दुर्मना: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुशोत्तरमुपस्थाप्य भूमावेवास्तरत् स्वयम् ।। २.१११.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमुवाच महातेजा रामो राजर्षिसत्तम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किं मां भरत कुर्वाणं तात प्रत्युपवेक्ष्यसि ।। २.१११.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ब्राह्मणो ह्येकपार्श्वेन नरान् रोद्धुमिहार्हति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न तु मूर्द्धाभिषिक्तानां विधि: प्रत्युपवेशने ।। २.१११.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उत्तिष्ठ नरशार्दूल हित्वैतद्दारुणं व्रतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुरवर्य्यामित: क्षिप्रमयोध्यां याहि राघव ।। २.१११.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आसीनस्त्वेव भरत: पौरजानपदं जनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच सर्वत: प्रेक्ष्य किमार्यं नानुशासथ ।। २.१११.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ते तमूचुर्महात्मानं पौरजानपदा जना: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">काकुत्स्थमभिजानीम: सम्यग्वदति राघव: ।। २.१११.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एषो ऽपि हि महाभाग: पितुर्वचसि तिष्ठति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अत एव न शक्ता: स्मो व्यावर्त्तयितुमञ्जसा ।। २.१११.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेषामाज्ञाय वचनं रामो वचनमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं निबोध वचनं सुहृदां धर्मचक्षुषाम् ।। २.१११.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतच्चैवोभयं श्रुत्वा सम्यक् सम्पश्य राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उत्तिष्ठ त्वं महाबाहो मां च स्पृश तथोदकम् ।। २.१११.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथोत्थाय जलं स्पृष्ट्वा भरतो वाक्यमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रृण्वन्तु मे परिषदो मन्त्रिण: श्रेणयस्तथा ।। २.१११.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न याचे पितरं राज्यं नानुशासामि मातरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्यं परमधर्मज्ञं नानुजानामि राघवम् ।। २.१११.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदि त्ववश्यं वस्तव्यं कर्त्तव्यं च पितुर्वच: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अहमेव निवत्स्यामि चतुर्दश समा वने ।। २.१११.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मात्मा तस्य तथ्येन भ्रातुर्वाक्येन विस्मित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच राम: सम्प्रेक्ष्य पौरजानपदं जनम् ।। २.१११.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विक्रीतमाहितं क्रीतं यत् पित्रा जीवता मम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न तल्लोपयितुं शक्यं मया वा भरतेन वा ।। २.१११.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपधिर्न मया कार्य्यो वनवासे जुगुप्सित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">युक्तमुक्तं च कैकेय्या पित्रा मे सुकृतं कृतम् ।। २.१११.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जानामि भरतं क्षान्तं गुरुसत्कारकारिणम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वमेवात्र कल्याणं सत्यसन्धे महात्मनि ।। २.१११.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनेन धर्मशीलेन वनात् प्रत्यागत: पुन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रात्रा सह भविष्यामि पृथिव्या: पतिरुत्तम: ।। २.१११.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वृतो राजा हि कैकेय्या मया तद्वचनं कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनृतन्मोचयानेन पितरं तं महीपतिम् ।। २.१११.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे एकादशोत्तरशततम: सर्ग: ।। १११ ।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-43768843473940629602023-01-08T18:28:00.002+05:302023-01-08T18:28:26.468+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 110 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 110 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 110 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 110</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्रुद्धमाज्ञाय रामं तं वसिष्ठ: प्रत्युवाच ह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जाबालिरपि जानीते लोकस्यास्य गतागतिम् ।। २.११०.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निवर्त्तयितुकामस्तु त्वामेतद्वाक्यमुक्तवान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इमां लोकसमुत्पत्तिं लोकनाथ निबोध मे ।। २.११०.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वं सलिलमेवासीत् पृथिवी यत्र निर्मिता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: समभवद्ब्रह्मा स्वयम्भूर्दैवतै: सह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स वराहस्ततो भूत्वा प्रोज्जहार वसुन्धराम् ।। २.११०.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">असृजच्च जगत् सर्वं सह पुत्रै: कृतात्मभि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आकाशप्रभवो ब्रह्मा शाश्वतो नित्य अव्यय: ।। २.११०.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्मान्मरीचि: संजज्ञे मरीचे: काश्यप: सुत: ।। २.११०.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विवस्वान् काश्यपाज्जज्ञे मनुर्वैवस्वतस्सुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तु प्रजापति: पूर्वमिक्ष्वाकुस्तु मनो: सुत: ।। २.११०.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्येयं प्रथमं दत्ता समृद्धा मनुना मही । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमिक्ष्वाकुमयोध्यायां राजानं विद्धि पूर्वकम् ।। २.११०.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इक्ष्वाकोस्तु सुत: श्रीमान् कुक्षिरेवेति विश्रुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुक्षेरथात्मजो ऺवीरो विकुक्षिरुदपद्यत ।। २.११०.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विकुक्षेस्तु महातेजा बाण: पुत्र: प्रतापवान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बाणस्य तु महाबाहुरनरण्यो महायशा: ।। २.११०.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नानावृष्टिर्बभूवास्मिन्न दुर्भिक्षं सतां वरे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनरण्ये महाराजे तस्करो नापि कश्चन ।। २.११०.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनरण्यान्महाबाहु: पृथू राजा बभूव ह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्मात् पृथोर्महाराजस्त्रिशङ्कुरुदपद्यत । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स सत्यवचनाद्वीर: सशरीरो दिवङ्गत: ।। २.११०.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्रिशङ्कोरभवत्सूनुर्धुन्धुमारो महायशा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धुन्धुमारो महातेजा युवनाश्वो व्यजायत ।। २.११०.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">युवनाश्वसुत: श्रीमान् मान्धाता समपद्यत । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मान्धातुस्तु महातेजा: सुसन्धिरुदपद्यत ।। २.११०.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुसन्धेरपि पुत्रौ द्वौ ध्रुवसन्धि: प्रसेनजित् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यशस्वी ध्रुवसन्धेस्तु भरतो रिपुसूदन: ।। २.११०.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतात्तु महाबाहोरसितो नाम जायत । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्यैते प्रतिराजान उदपद्यन्त शत्रव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हैहयास्तालजङ्घाश्च शूराश्च शशिबिन्दव: ।। २.११०.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तांस्तु सर्वान् प्रतिव्यूह्य युद्धे राजा प्रवासित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स च शैलवरे रम्ये बभूवाभिरतो मुनि: ।। २.११०.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">द्वे चास्य भार्ये गर्भिण्यौ बभूवतुरिति श्रुति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एका गर्भविनाशाय सपत्न्यै सगरं ददौ ।। २.११०.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भार्गवश्च्यवनो नाम हिमवन्तमुपाश्रित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमृषिं समुपागम्य कालिन्दी त्वभ्यवादयत् ।। २.११०.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तामभ्यवदद्विप्रो वरेप्सुं पुत्रजन्मनि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुत्रस्ते भविता देवि महात्मा लोकविश्रुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धार्मिकश्च सुशीलश्च वंशकर्त्ता ऽरिसूदन: ।। २.११०.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृत्वा प्रदक्षिणं हृष्टा मुनिं तमनुमान्य च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पद्मपत्रसमानाक्षं पद्मगर्भसमप्रभम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: सा गृहमागम्य देवी पुत्रं व्यजायत ।। २.११०.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सपत्न्या तु गरस्तस्यै दत्तो गर्भजिघांसया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गरेण सह तेनैव जात: स सगरो ऽभवत् ।। २.११०.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स राजा सगरो नाम य: समुद्रमखानयत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इष्ट्वा पर्वणि वेगेन त्रासयन्तमिमा: प्रजा: ।। २.११०.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">असमञ्जस्तु पुत्रोभूत् सगरस्येति न: श्रुतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जीवन्नेव स पित्रा तु निरस्त: पापकर्मकृत् ।। २.११०.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अंशुमानपि पुत्रो ऽभूदसमञ्जस्य वीर्य्यवान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दिलीपों ऽशुमत: पुत्रो दिलीपस्य भगीरथ: ।। २.११०.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भगीरथात् ककुत्स्थस्तु काकुत्स्था येन विश्रुता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ककुत्स्थस्य च पुत्रो ऽभूद्रघुर्येन तु राघवा: ।। २.११०.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रघोस्तु पुत्रस्तेजस्वी प्रवृद्ध: पुरुषादक: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कल्माषपाद: सौदास इत्येवं प्रथितो भुवि ।। २.११०.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कल्माषपादपुत्रो ऽभूच्छङ्खणस्त्विति विश्रुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्तु तद्वीर्यमासाद्य सहसैन्यो व्यनीनशत् ।। २.११०.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शङ्खणस्य च पुत्रो ऽभूच्छूर: श्रीमान् सुदर्शन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुदर्शनस्याग्निवर्ण अग्निवर्णस्य शीघ्रग: ।। २.११०.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शीघ्रगस्य मरु: पुत्रो मरो: पुत्र: प्रशुश्रुक: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रशुश्रुकस्य पुत्रो ऽभूदम्बरीषो महाद्युति: ।। २.११०.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अम्बरीषस्य पुत्रो ऽभून्नहुष: सत्यविक्रम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नहुषस्य च नाभाग: पुत्र: परमधार्मिक: ।। २.११०.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अजश्च सुव्रतश्चैव नाभागस्य सुतावुभौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अजस्य चैव धर्मात्मा राजा दशरथ: सुत: ।। २.११०.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य ज्येष्ठो ऽसि दायादो राम इत्यभिविश्रुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तद्गृहाण स्वकं राज्यमवेक्षस्व जनं नृप ।। २.११०.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इक्ष्वाकूणां हि सर्वेषां राजा भवति पूर्वज: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पूर्वजे नावर: पुत्रो ज्येष्ठो राज्ये ऽभिषिच्यते ।। २.११०.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स राघवाणां कुलधर्ममात्मन: सनातनं नाद्य विहन्तुमर्हसि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रभूतरत्नामनुशाधि मेदिनीं प्रभूतराष्ट्रां पितृवन्महायश: ।। २.११०.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे दशोत्तरशततम: सर्ग: ।। ११० ।।</span></p><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-41397237933491531222023-01-08T18:26:00.007+05:302023-01-08T18:26:52.561+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 109 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 109 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <b style="background-color: #fefdfa; font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 109 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 109</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जाबालेस्तु वच: श्रुत्वा राम: सत्यात्मनां वर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच परया भक्त्या स्वबुद्ध्या चाविपन्नया ।। २.१०९.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवान् मे प्रियकामार्थं वचनं यदिहोक्तवान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अकार्य्यं कार्य्यसङ्काशमपथ्यं पथ्यसम्मितम् ।। २.१०९.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निर्मर्यादस्तु पुरुष: पापाचारसमन्वित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मानं न लभते सत्सु भिन्नचारित्रदर्शन: ।। २.१०९.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुलीनमकुलीनं वा वीरं पुरुषमानिनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चारित्रमेव व्याख्याति शुचिं वा यदि वा ऽशुचिम् ।। २.१०९.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनार्यस्त्वार्यसङ्काश: शौचाद्धीनस्तथा शुचि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्षण्यवदलक्षण्यो दु:शील: शीलवानिव ।। २.१०९.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अधर्मं धर्मवेषेण यदीमं लोकसङ्करम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिपत्स्ये शुभं हित्वा क्रियाविधिविवर्जितम् ।। २.१०९.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कश्चेतयान: पुरुष: कार्याकार्यविचक्षण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बहुमंस्यति मां लोके दुर्वृत्तं लोकदूषणम् ।। २.१०९.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कस्य धास्याम्यहं वृत्तं केन वा स्वर्गमाप्नुयाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनया वर्त्तमानो हि वृत्त्या हीनप्रतिज्ञया ।। २.१०९.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कामवृत्तस्त्वयं लोक: कृत्स्न: समुपवर्त्तते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यद्वृत्ता: सन्ति राजानस्तद्वृत्ता: सन्ति हि प्रजा: ।। २.१०९.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यमेवानृशंसञ्च राजवृत्तं सनातनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्मात्सत्यात्मकं राज्यं सत्ये लोक: प्रतिष्ठित: ।। २.१०९.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋषयश्चैव देवाश्च सत्यमेव हि मेनिरे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यवादी हि लोके ऽस्मिन् परमं गच्छति क्षयम् ।। २.१०९.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उद्विजन्ते यथा सर्प्पान्नरादनृतवादिन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्म: सत्यं परो लोके मूलं स्वर्गस्य चोच्यते ।। २.१०९.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यमेवेश्वरो लोके सत्यं पद्मा श्रिता सदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यमूलानि सर्वाणि सत्यान्नास्ति परं पदम् ।। २.१०९.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दत्तमिष्टं हुतं चैव तप्तानि च तपांसि च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वेदा: सत्यप्रतिष्ठानास्तस्मात् सत्यपरो भवेत् ।। २.१०९.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एक: पालयते लोकमेक: पालयते कुलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मज्जत्येको हि निरय एक: स्वर्गे महीयते ।। २.१०९.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सो ऽहं पितुर्नियोगन्तु किमर्थं नानुपालये । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यप्रतिश्रव: सत्यं सत्येन समयीकृत: ।। २.१०९.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नैव लोभान्न मोहाद्वा न ह्यज्ञानात्तमोन्वित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सेतुं सत्यस्य भेत्स्यामि गुरो: सत्यप्रतिश्रव: ।। २.१०९.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">असत्यसन्धस्य सतश्चलस्यास्थिरचेतस: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नैव देवा न पितर: प्रतीच्छन्तीति न: श्रुतम् ।। २.१०९.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रत्यगात्ममिमं धर्मं सत्यं पश्याम्यहं स्वयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भार: सत्पुरुषाचीर्णस्तदर्थमभिमन्यते ।। २.१०९.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षात्ऺत्रं धर्ममहं त्यक्ष्ये ह्यधर्मं धर्मसंहितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षुद्रैर्नृशंसैर्लुब्धैश्च सेवितं पापकर्मभि: ।। २.१०९.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कायेन कुरुते पापं मनसा सम्प्रधार्य च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनृतं जिह्वया चाह त्रिविधं कर्म पातकम् ।। २.१०९.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भूमि: कीर्त्तिर्यशो लक्ष्मी: पुरुषं प्रार्थयन्ति हि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्वर्गस्थं चानुपश्यन्ति सत्यमेव भजेत तत् ।। २.१०९.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रेष्ठं ह्यनार्यमेव स्याद्यद्भवानवधार्य्य माम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आह युक्तिकरैर्वाक्यैरिदं भद्रं कुरुष्व ह ।। २.१०९.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथं ह्यहं प्रतिज्ञाय वनवासमिमं गुरौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्य करिष्यामि वचो हित्वा गुरोर्वच: ।। २.१०९.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्थिरा मया प्रतिज्ञाता प्रतिज्ञा गुरुसन्निधौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रहृष्यमाणा सा देवी कैकेयी चाभवत्तदा ।। २.१०९.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनवासं वसन्नेवं शुचिर्नियतभोजन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मूलै: पुष्पै: फलै: पुण्यै: पितऽन् देवांश्च तर्पयन् ।। २.१०९.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सन्तुष्टपञ्चवर्गो ऽहं लोकयात्रां प्रवर्त्तये । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अकुह: श्रद्दधानस्सन् कार्य्याकार्य्यविचक्षण: ।। २.१०९.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कर्मभूमिमिमां प्राप्य कर्त्तव्यं कर्म यच्छुभम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अग्निर्वायुश्च सोमश्च कर्मणां फलभागिन: ।। २.१०९.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शतं क्रतूनामाहृत्य देवराट् त्रिदिवङ्गत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तपांस्युग्राणि चास्थाय दिवं याता महर्षय: ।। २.१०९.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अमृष्यमाण: पुनरुग्रतेजा निशम्य तन्नास्तिकवाक्यहेतुम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथाब्रवीत्तं नृपतेस्तनूजो विगर्हमाणो वचनानि तस्य ।। २.१०९.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यं च धर्मं च पराक्रमं च भूतानुकम्पां प्रियवादिताञ्च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">द्विजातिदेवातिथिपूजनं च पन्थानमाहुस्त्रिदिवस्य सन्त: ।। २.१०९.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेनैवमाज्ञाय यथावदर्थमेकोदयं सम्प्रतिपद्य विप्रा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मं चरन्त: सकलं यथावत् कांक्षन्ति लोकागममप्रमत्ता: ।। २.१०९.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निन्दाम्यहं कर्म पितु: कृतं तद्यस्त्वामगृह्णाद्विषमस्थबुद्धिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बुद्ध्यानयैवंविधया चरन्तं सुनास्तिकं धर्मपथादपेतम् ।। २.१०९.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा हि चोर: स तथा हि बुद्धस्तथागतं नास्तिकमत्र विद्धि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्माद्धि य: शङ्क्यतम: प्रजानां न नास्तिकेनाभिमुखो बुध: स्यात् ।। २.१०९.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वत्तो जना: पूर्वतरे वराश्च शुभानि कर्माणि बहूनि चक्रु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जित्वा सदेमं च परञ्च लोकं तस्माद्द्विजा: स्वस्ति हुतं कृतं च ।। २.१०९.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मे रता: सत्पुरुषै: समेतास्तेजस्विनो दानगुणप्रधाना: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अहिंसका वीतमलाश्च लोके भवन्ति पूज्या मुनय: प्रधाना: ।। २.१०९.३६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इति ब्रुवन्तं वचनं सरोषं रामं महात्मानमदीनसत्त्वम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच तथ्यं पुनरास्तिकं च सत्यं वच: सानुनयं च विप्र: ।। २.१०९.३७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न नास्तिकानां वचनं ब्रवीम्यहं न नास्तिकोऽहं न च नास्ति किञ्चन। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समीक्ष्य कालं पुनरास्तिकोऽभवं भवेय काले पुनरेव नास्तिकः।।२.१०९.३८।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स चापि कालो ऽयमुपागत: शनैर्यथा मया नास्तिकवागुदीरिता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निवर्त्तनार्थं तव राम कारणात् प्रसादनार्थं तु मयैतदीरितम् ।। २.१०९.३९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><span style="background-color: transparent;"></span></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे नवोत्तरशततम: सर्ग: ।। १०९ ।।</span></p><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: left;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-13533957601368872532023-01-08T18:25:00.004+05:302023-01-08T18:25:33.997+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 108 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 108 in Sanskrit Hindi English<p style="background-color: #fefdfa; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana;"> <b style="font-size: large;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 108 </b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 108</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">आश्वासयन्तं भरतं जाबालिर्ब्राह्मणोत्तम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">उवाच रामं धर्मज्ञं धर्मापेतमिदं वच: ।। २.१०८.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">साधु राघव माभूत्ते बुद्धिरेवं निरर्थिका । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">प्राकृतस्य नरस्येव ह्यार्यबुद्धेर्मनस्विन: ।। २.१०८.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">क: कस्य पुरुषो बन्धु: किमाप्यं कस्य केनचित् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">यदेको जायते जन्तुरेक एव विनश्यति ।। २.१०८.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">तस्मान्माता पिता चेति राम सज्जेतयो नर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">उन्मत्त इव स ज्ञेयो नास्ति कश्चिद्धि कस्यचित् ।। २.१०८.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">यथा ग्रामान्तरं गच्छन् नर: कश्चित् क्वचिद्वसेत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">उत्सृज्य च तमावासं प्रतिष्ठेतापरे ऽहनि ।। २.१०८.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">एवमेव मनुष्याणां पिता माता गृहं वसु । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">आवासमात्रं काकुत्स्थ सज्जन्ते नात्र सज्जना: ।। २.१०८.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">पित्र्यं राज्यं परित्यज्य स नार्हसि नरोत्तम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">आस्थातुं कापथं दु:खं विषमं बहुकण्टकम् ।। २.१०८.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">समृद्धायामयोध्यायामात्मानमभिषेचय । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">एकवेणी धरा हि त्वां नगरी सम्प्रतीक्षते ।। २.१०८.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">राजभोगाननुभवन् महार्हान् पार्थिवात्मज । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">विहर त्वमयोध्यायां यथा शक्रस्त्रिविष्टपे ।। २.१०८.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">न ते कश्चिद्दशरथस्त्वं च तस्य न कश्चन । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">अन्यो राजा त्वमन्य: स तस्मात् कुरु यदुच्यते ।। २.१०८.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">बीजमात्रं पिता जन्तो: शुक्लं रुधिरमेव च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">संयुक्तमृतुमन्मात्रा पुरुषस्येह जन्म तत् ।। २.१०८.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">गत: स नृपतिस्तत्र गन्तव्यं यत्र तेन वै । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">प्रवृत्तिरेषा मर्त्त्यानां त्वं तु मिथ्या विहन्यसे ।। २.१०८.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">अर्थधर्मपरा ये ये तांस्तान् शोचामि नेतरान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">ते हि दु:खमिह प्राप्य विनाशं प्रेत्य भेजिरे ।। २.१०८.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">अष्टका पितृदैवत्यमित्ययं प्रसृतो जन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">अन्नस्योपद्रवं पश्य मृतो हि किमशिष्यति ।। २.१०८.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">यदि भुक्तमिहान्येन देहमन्यस्य गच्छति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">दद्यात् प्रवसत: श्राद्धं न तत् पथ्यशनं भवेत् ।। २.१०८.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">दानसंवनना ह्येते ग्रन्था मेधाविभि: कृता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">यजस्व देहि दीक्षस्व तपस्तप्यस्व सन्त्यज ।। २.१०८.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">स नास्ति परमित्येव कुरु बुद्धिं महामते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">प्रत्यक्षं यत्तदातिष्ठ परोक्षं पृष्ठत: कुरु ।। २.१०८.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">स तां बुद्धिं पुरस्कृत्य सर्वलोकनिदर्शिनीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">राज्यं त्वं प्रतिगृह्णीष्व भरतेन प्रसादित: ।। २.१०८.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे अष्टोत्तरशततम: सर्ग: ।। १०८ ।।</span></p><div style="text-align: center;"><br /></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-85240935104183097992023-01-08T18:23:00.004+05:302023-01-08T18:23:40.623+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 107 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 107 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 107 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 107</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुनरेवं ब्रुवाणं तं भरतं लक्ष्मणाग्रज: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रत्युवाच तत: श्रीमान् ज्ञातिमध्ये ऽभिसत्कृत: ।। २.१०७.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपपन्नमिदं वाक्यं यत्त्वमेवमभाषथा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जात: पुत्रो दशरथात् कैकेय्यां राजसत्तमात् ।। २.१०७.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुरा भ्रात: पिता न: स मातरं ते समुद्वहन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मातामहे समाश्रौषीद्राज्यशुल्कमनुत्तमम् ।। २.१०७.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दैवासुरे च सङ्ग्रामे जनन्यै तव पार्थिव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्प्रहृष्टो ददौ राजा वरमाराधित: प्रभु: ।। २.१०७.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: सा सम्प्रतिश्राव्य तव माता यशस्विनी । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयाचत नरश्रेष्ठं द्वौ वरौ वरवर्णिनी ।। २.१०७.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तव राज्यं नरव्याघ्र मम प्रव्राजनं तथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तौ च राजा तदा तस्यै नियुक्त: प्रददौ वरौ ।। २.१०७.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेन पित्रा ऽहमप्यत्र नियुक्त: पुरुषर्षभ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुर्दश वने वासं वर्षाणि वरदानिकम् ।। २.१०७.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सो ऽहं वनमिदं प्राप्तो निर्जनं लक्ष्मणान्वित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सीतया चाप्रतिद्वन्द्व: सत्यवादे स्थित: पितु: ।। २.१०७.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवानपि तथेत्येव पितरं सत्यवादिनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कर्त्तुमर्हति राजेन्द्र क्षिप्रमेवाभिषेचनात् ।। २.१०७.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋणान्मोचय राजानं मत्कृते भरत प्रभुम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पितरं चापि धर्मज्ञं मातरं चाभिनन्दय ।। २.१०७.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रूयते हि पुरा तात श्रुतिर्गीता यशस्विना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गयेन यजमानेन गयेष्वेव पितऽन् प्रति ।। २.१०७.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुन्नाम्नो नरकाद्यस्मात् पितरं त्रायते सुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्मात् पुत्र इति प्रोक्त: पितऽन् यत्पाति वा सुत: ।। २.१०७.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एष्टव्या बहव: पुत्रा गुणवन्तो बहुश्रुता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेषां वै समवेतानामपि कश्चिद्गयां व्रजेत् ।। २.१०७.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं राजर्षय: सर्वे प्रतीता राजनन्दन । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्मात् त्राहि नरश्रेष्ठ पितरं नरकात् प्रभो ।। २.१०७.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अयोध्यां गच्छ भरत प्रकृतीरनुरञ्जय । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शत्रुघ्नसहितो वीर सह सर्वैर्द्विजातिभि: ।। २.१०७.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रवेक्ष्ये दण्डकारण्यमहमप्यविलम्बयन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आभ्यां तु सहितो राजन् वैदेह्या लक्ष्मणेन च ।। २.१०७.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वं राजा भरत भव स्वयं नराणां वन्यानामहमपि राजराण्मृगाणाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गच्छत्वं पुरवरमद्य सम्प्रहृष्ट: संहृष्टस्त्वहमपि दण्डकान् प्रवेक्ष्ये ।। २.१०७.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">छायां ते दिनकरभा: प्रबाधमानं वर्षत्रं भरत करोतु मूर्ध्नि शीताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतेषामहमपि काननद्रुमाणां छायां तामति शयिनीं सुखी श्रयिष्ये ।। २.१०७.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शत्रुघ्न: कुशलमतिस्तु ते सहाय: सौमित्रिर्मम विदित: प्रधानमित्रम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चत्वारस्तनयवरा वयं नरेन्द्रं सत्यस्थं भरत चराम मा विषादम् ।। २.१०७.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे सप्तोत्तरशततम: सर्ग: ।। १०७ ।।</span></p><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-78378387268755207842023-01-08T18:22:00.003+05:302023-01-08T18:22:26.740+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 106 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 106 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 106 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 106</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्त्वा तु विरते रामे वचनमर्थवत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो मन्दाकिनीतीरे रामं प्रकृतिवत्सलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच भरतश्चित्रं धार्मिको धार्मिकं वच: ।। २.१०६.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">को हि स्यादीदृशो लोके यादृशस्त्वमरिन्दम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न त्वां प्रव्यथयेद्दु:खं प्रीतिर्वा न प्रहर्षयेत् ।। २.१०६.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्मतश्चासि वृद्धानां तांश्च पृच्छसि संशयान् ।। २.१०६.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा मृतस्तथा जीवन् यथा ऽसति तथा सति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्यैष बुद्धिलाभ: स्यात्परितप्येत केन स: ।। २.१०६.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">परावरज्ञो यश्च स्यात्तथा त्वं मनुजाधिप । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स एवं व्यसनं प्राप्य न विषीदितुमर्हति ।। २.१०६.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अमरोपम सत्त्वस्त्वं महात्मा सत्यसङ्गर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वज्ञ: सर्वदर्शी च बुद्धिमांश्चासि राघव ।। २.१०६.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न त्वामेवङ्गुणैर्युक्तं प्रभवाभवकोविदम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अविषह्यतमं दु:खमासादयितुमर्हति ।। २.१०६.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रोषिते मयि यत्पापं मात्रा मत्कारणात्कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षुद्रया तदनिष्टं मे प्रसीदतु भवान्मम ।। २.१०६.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मबन्धेन बद्धो ऽस्मि तेनेमां नेह मातरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हन्मि तीव्रेण दण्डेन दण्डार्हां पापकारिणीम् ।। २.१०६.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथं दशरथाज्जात: शुद्धाभिजनकर्मण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जानन् धर्ममधर्मिष्ठं कुर्य्यां कर्म जुगुप्सितम् ।। २.१०६.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गुरु: क्रियावान् वृद्धश्च राजा प्रेत: पितेति च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तातं न परिगर्हेयं दैवतं चेति संसदि ।। २.१०६.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">को हि धर्मार्थयोर्हीनमीदृशं कर्म किल्बिषम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्त्रिया: प्रियं चिकीर्षु: सन् कुर्याद्धर्मज्ञ धर्मवित् ।। २.१०६.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अन्तकाले हि भूतानि मुह्यन्तीति पुराश्रुति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्ञैवं कुर्वता लोके प्रत्यक्षं सा श्रुति: कृता ।। २.१०६.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">साध्वर्थमभिसन्धाय ऺक्रोधान्मोहाच्च साहसात् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तातस्य यदतिक्रान्तं प्रत्याहरतु तद्भवान् ।। २.१०६.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पितुरपतनहेतुत्वात्तदेवापत्यत्वेन सम्मतम् ।। २.१०६.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदपत्यं भवानस्तु मा भवान् दुष्कृतं पितु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिपत्ता कृतं कर्म लोके धीरविगर्हितम् ।। २.१०६.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कैकेयीं मां च तातं च सुहृदो बान्धवांश्च न: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पौरजानपदान् सर्वांस्त्रातु सर्वमिदं भवान् ।। २.१०६.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्व चारण्यं क्व च क्षात्ऺत्र क्व जटा: क्व च पालनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ईदृशं व्याहतं कर्म न भवान् कर्तुमर्हति ।। २.१०६.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एष हि प्रथमो धर्म: क्षत्ऺित्रयस्याभिषेचनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">येन शक्यं महाप्राज्ञ प्रजानां परिपालनम् ।। २.१०६.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कश्च प्रत्यक्षमुत्सृज्य संशयस्थमलक्षणम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आयतिस्थं चरेद्धर्मं क्षत्ऺत्रबन्धुरनिश्चितम् ।। २.१०६.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथ क्लेशजमेव त्वं धर्मं चरितुमिच्छसि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मेण चतुरो वर्णान् पालयन् क्लेशमाप्नुहि ।। २.१०६.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुर्णामाश्रमाणां हि गार्हस्थ्यं श्रेष्ठमाश्रमम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्राहुर्धर्मज्ञ धर्मज्ञास्तं कथं त्यक्तुमर्हसि ।। २.१०६.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रुतेन बाल: स्थानेन जन्मना भवतो ह्यहम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स कथं पालयिष्यामि भूमिं भवति तिष्ठति ।। २.१०६.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हीनबुद्धिगुणो बालो हीन: स्थानेन चाप्यहम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवता च विनाभूतो न वर्त्तयितुमुत्सहे ।। २.१०६.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं निखिलमव्यग्रं राज्यं पित्र्यमकण्टकम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनुशाधि स्वधर्मेण धर्मज्ञ सह बान्धवै: ।। २.१०६.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इहैव त्वा ऽभिषिञ्चन्तु सर्वा: प्रकृतय: सह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋत्विज: सवसिष्ठाश्च मन्त्रवन्मन्त्रकोविदा: ।। २.१०६.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिषिक्तस्त्वमस्माभिरयोध्यां पालने व्रज । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विजित्य तरसा लोकान् मरुद्भिरिव वासव: ।। २.१०६.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋणानि त्रीण्यपाकुर्वन् दुर्हृद: साधु निर्द्दहन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुहृदस्तर्पयन् कामैस्त्वमेवात्रानुशाधि माम् ।। २.१०६.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्यार्य मुदिता: सन्तु सुहृदस्ते ऽभिषेचने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्य भीता: पलायन्तां दुर्हृदस्ते दिशो दश ।। २.१०६.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आक्रोशं मम मातुश्च प्रमृज्य पुरुषर्षभ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्य तत्रभवन्तं च पितरं रक्ष किल्बिषात् ।। २.१०६.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शिरसा त्वा ऽभियाचे ऽहं कुरुष्व करुणां मयि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बान्धवेषु च सर्वेषु भूतेष्विव महेश्वर: ।। २.१०६.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथैतत् पृष्ठत: कृत्वा वनमेव भवानित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गमिष्यति गमिष्यामि भवता सार्द्धमप्यहम् ।। २.१०६.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथाहि रामो भरतेन ताम्यता प्रसाद्यमान: शिरसा महीपति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न चैव चक्रे गमनाय सत्त्ववान् मतिं पितुस्तद्वचने व्यवस्थित: ।। २.१०६.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदद्भुतं स्थैर्यमवेक्ष्य राघवे समं जनो हर्षमवाप दु:खित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न यात्ययोध्यामिति दु:खितो ऽभवत् स्थिरप्रतिज्ञत्वमवेक्ष्य हर्षित: ।। २.१०६.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमृत्विजो नैगमयूथवल्लभास्तदा विंसज्ञाश्रुकलाश्च मातर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथा ब्रुवाणं भरतं प्रतुष्टुवु: प्रणम्य रामं च ययाचिरे सह ।। २.१०६.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे षडुत्तरशततम: सर्ग: ।। १०६ ।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-72301642572883541992023-01-08T18:20:00.005+05:302023-01-08T18:20:50.661+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 105 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 105 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 105 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 105</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: पुरुषसिंहानां वृतानां तै: सुहृद्गणै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शोचतामेव रजनी दु:खेन व्यत्यवर्त्तत ।। २.१०५.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रजन्यां सुप्रभातायां भ्रातरस्ते सुहृद्वृता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्दाकिन्यां हुतं जप्यं कृत्वा राममुपागमन् ।। २.१०५.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तूष्णीं ते समुपासीना न कश्चित्किञ्चिदब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्तु सुहृन्मध्ये रामं वचनमब्रवीत् ।। २.१०५.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सान्त्विता मामिका माता दत्तं राज्यमिदं मम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तद्ददामि तवैवाहं भुङ्क्ष्व राज्यमकण्टकम् ।। २.१०५.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">महतेवाम्बुवेगेन भिन्न: सेतुर्जलागमे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दुरावारं त्वदन्येन राज्यखण्डमिदं महत् ।। २.१०५.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गतिं खर इवाश्वस्य तार्क्ष्यस्येव पतत्ऺित्रण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनुगन्तुं न शक्तिर्मे गतिं तव महीपते ।। २.१०५.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुजीवं नित्यशस्तस्य य: परैरुपजीव्यते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राम तेन तु दुर्जीवं य: परानुपजीवति ।। २.१०५.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा तु रोपितो वृक्ष: पुरुषेण विवर्द्धित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ह्रस्वकेन दुरारोहो रूढस्कन्धो महाद्रुम: ।। २.१०५.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स यथा पुष्पितो भूत्वा फलानि न विदर्शयेत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तां नानुभवेत्प्रीतिं यस्य हेतो: प्ररोपित: ।। २.१०५.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एषोपमा महाबाहो तमर्थं वेत्तुमर्हसि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदि त्वमस्मान् वृषभो भर्त्ता भृत्यान्न शाधि हि ।। २.१०५.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रेणयस्त्वां महाराज पश्यन्त्वग्र्याश्च सर्वश: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रतपन्तमिवादित्यं राज्ये स्थितमरिन्दमम् ।। २.१०५.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तवा ऽनुयाने काकुत्स्थ मत्ता नर्दन्तु कुञ्जरा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अन्त:पुरगता नार्यो नन्दन्तु सुसमाहिता: ।। २.१०५.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य साध्वित्यमन्यन्त नागरा विविधा जना: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्य वच: श्रुत्वा रामं प्रत्यनुयाचत: ।। २.१०५.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमेवं दु:खितं प्रेक्ष्य विलपन्तं यशस्विनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राम: कृतात्मा भरतं समाश्वासय दात्मवान् ।। २.१०५.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नात्मन: कामकारो ऽस्ति पुरुषो ऽयमनीश्वर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इतश्चेतरतश्चैनं कृतान्त: परिकर्षति ।। २.१०५.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वे क्षयान्ता निचया: पतनान्ता: समुच्छ्रया: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">संयोगा विप्रयोगान्ता मरणान्तं च जीवितम् ।। २.१०५.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा फलानां पक्वानां नान्यत्र पतनाद्भयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं नरस्य जातस्य नान्यत्र मरणाद्भयम् ।। २.१०५.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथागारं दृढस्थूणं जीर्णं भूत्वा ऽवसीदति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथैव सीदन्ति नरा जरामृत्युवशङ्गता: ।। २.१०५.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अत्येति रजनी या तु सा न प्रतिनिवर्त्तते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यात्येव यमुना पूर्णा समुद्रमुदकाकुलम् ।। २.१०५.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अहोरात्राणि गच्छन्ति सर्वेषां प्राणिनामिह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आयूंषि क्षपयन्त्याशु ग्रीष्मे जलमिवांशव: ।। २.१०५.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आत्मानमनुशोच त्वं किमन्यमनुशोचसि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आयुस्ते हीयते यस्य स्थितस्य च गतस्य च ।। २.१०५.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सहैव मृत्युर्व्रजति सह मृत्युर्निषीदति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गत्वा सुदीर्घमध्वानं सहमृत्युर्निवर्तते ।। २.१०५.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गात्रेषु वलय: प्राप्ता: श्वेताश्चैव शिरोरुहा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जरया पुरुषो जीर्ण: किं हि कृत्वा प्रभावयेत् ।। २.१०५.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नन्दन्त्युदित आदित्ये नन्दन्त्यस्तमिते रवौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आत्मनो नावबुध्यन्ते मनुष्या जीवितक्षयम् ।। २.१०५.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हृष्यन्त्यृतुमखं दृष्ट्वा नवं नवमिहागतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋतूनां परिवर्त्तेन प्राणिनां प्राणसंक्षय: ।। २.१०५.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा काष्ठं च काष्ठं च समेयातां महार्णवे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समेत्य च व्यपेयातां कालमासाद्य कञ्चन ।। २.१०५.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं भार्याश्च पुत्राश्च ज्ञातयश्च घनानि च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समेत्य व्यवधावन्ति ध्रुवो ह्येषां विनाभव: ।। २.१०५.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नात्र कश्चिद्यथाभावं प्राणी समभिवर्त्तते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेन तस्मिन्न सामर्थ्यं प्रेतस्यास्त्यनुशोचत: ।। २.१०५.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा हि सार्थं गच्छन्तं ब्रूयात् कश्चित् पथि स्थित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अहमप्यागमिष्यामि पृष्ठतो भवतामिति ।। २.१०५.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं पूर्वैर्गतो मार्ग: पितृपैतामहो ध्रुव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तमापन्न: कथं शोचेद्यस्ऺय नास्ति व्यतिक्रम: ।। २.१०५.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वयस: पतमानस्य स्रोतसो वा ऽनिवर्तिन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आत्मा सुखे नियोक्तव्य: सुखभाज: प्रजा: स्मृता: ।। २.१०५.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मात्मा स शुभै: कृत्स्नै: क्रतुभिश्चाप्तदक्षिणैः । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धूतपापो गत: स्वर्गं पिता न: पृथिवीपति: ।। २.१०५.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भृत्यानां भरणात् सम्यक् प्रजानां परिपालनात् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अर्थादानाच्च धर्मेण पिता नस्त्रिदिवं गत: ।। २.१०५.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कर्मभिस्तु शुभैरिष्टै: क्रतुभिश्चाप्तदक्षिणै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्वर्गं दशरथ: प्राप्त: पिता न: पृथिवीपति: ।। २.१०५.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इष्ट्वा बहुविधैर्यज्ञैर्भोगांश्चावाप्य पुष्कलान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उत्तमं चायुरासाद्य स्वर्गत: पृथिवीपति: ।। २.१०५.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आयुरुत्तममासाद्य भोगानपि च राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स न शोच्य: पिता तात: स्वर्गत: सत्कृत: सताम् ।। २.१०५.३६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स जीर्णं मानुषं देहं परित्यज्य पिता हि न: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दैवीमृद्धिमनुप्राप्तो ब्रह्मलोकविहारिणीम् ।। २.१०५.३७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं तु नैवंविध: कश्चित् प्राज्ञ: शोचितुमर्हति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तद्विधो यद्विधश्चापि श्रुतवान् बुद्धिमत्तर: ।। २.१०५.३८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एते बहुविधा: शोका विलापरुदिते तथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वर्जनीया हि धीरेण सर्वावस्थासु धीमता ।। २.१०५.३९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स स्वस्थो भव माशोचीर्यात्वा चावस तां पुरीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथा पित्रा नियुक्तो ऽसि वशिना वदतां वर ।। २.१०५.४० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यत्राहमपि तेनैव नियुक्त: पुण्यकर्मणा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत्रैवाहं करिष्यामि पितुरार्य्यस्य शासनम् ।। २.१०५.४१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न मया शासनं तस्य त्यक्तुं न्याय्यमरिन्दम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत् त्वयापि सदा मान्यं स वै बन्धु: स न: पिता ।। २.१०५.४२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तद्वच: पितुरेवाहं सम्मतं धर्मचारिण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कर्मणा पालयिष्यामि वनवासेन राघव ।। २.१०५.४३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धीर्मिकेणानृशंसेन नरेण गुरुवर्त्तिना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवितव्यं नरव्याघ्र परलोकं जिगीषता ।। २.१०५.४४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आत्मानमनुतिष्ठ त्वं स्वभावेन नरर्षभ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निशाम्य तु शुभं वृत्तं पितुर्दशरथस्य न: ।। २.१०५.४५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्येवमुक्त्वा वचनं महात्मा पितुर्निदेशप्रतिपालनार्थम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यवीयसं भ्रातरमर्थवच्च प्रभुर्मुहूर्ताद्विरराम राम: ।। २.१०५.४६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे पञ्चोत्तरशततम: सर्ग: ।। १०५ ।।</span></p><div style="text-align: left;"><br /></div><div style="text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-74012998270669936492023-01-08T18:19:00.003+05:302023-01-08T18:19:24.092+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 104 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 104 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 104 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 104</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं तु राम: समाज्ञाय भ्रातरं गुरुवत्सलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मणेन सह भ्रात्रा प्रष्टुं समुपचक्रमे ।। २.१०४.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किमेतदिच्छेयमहं श्रोतुं प्रव्याहृतं त्वया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्मात्त्वमागतो देशमिमं चीरजटाजिनी ।। २.१०४.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किं निमित्तमिमं देशं कृष्णाजिनजटाधर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हित्वा राज्यं प्रविष्टस्त्वं तत्सर्वं वक्तुमर्हसि ।। २.१०४.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्युक्त: कैकयीपुत्र: काकुत्स्थेन महात्मना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रगृह्य बलवद्भूय: प्राञ्जलिर्वाक्यमब्रवीत् ।। २.१०४.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्य्यं तात: परित्यज्य कृत्वा कर्म सुदुष्करम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गत: स्वर्गं महाबाहु: पुत्रशोकाभिपीडित: ।। २.१०४.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्त्रिया नियुक्त: कैकेय्या मम मात्रा परन्तप । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चकार सुमहत्पापमिदमात्मयशोहरम् ।। २.१०४.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा राज्यफलमप्राप्य विधवा शोककर्शिता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पतिष्यति महाघोरे निरये जननी मम ।। २.१०४.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य मे दासभूतस्य प्रसादं कर्त्तुमर्हसि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिषिञ्चस्व चाद्यैव राज्येनप मघवानिव ।। २.१०४.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इमा: प्रकृतय: सर्वा विधवा मातरश्च या: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वत्सकाशमनुप्राप्ता: प्रसादं कर्त्तुमर्हसि ।। २.१०४.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदानुपूर्व्या युक्तं च युक्तं चात्मनि मानद । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्यं प्राप्नुहि धर्मेण सकामान् सुहृद: कुरु ।। २.१०४.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवत्वविधवा भूमि: समग्रा पतिना त्वया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शशिना विमलेनेव शारदी रजनी यथा ।। २.१०४.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एभिश्च सचिवै: सार्द्धं शिरसा याचितो मया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातु: शिष्यस्य दासस्य प्रसादं कर्त्तुमर्हसि ।। २.१०४.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदिदं शाश्वतं पित्र्यं सर्वं प्रकृतिमण्डलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पूजितं पुरुषव्याघ्र नातिक्रमितुमर्हसि ।। २.१०४.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्त्वा महाबाहु: सबाष्प: कैकयीसुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामस्य शिरसा पादौ जग्राह विधिवत्पुन: ।। २.१०४.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं मत्तमिव मातङ्गं नि:श्वसन्तं पुन:पुन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातरं भरतं राम: परिष्वज्येदमब्रवीत् ।। २.१०४.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुलीन: सत्त्वसम्पन्नस्तेजस्वी चरितव्रत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्यहेतो: कथं पापमाचरेत्त्वद्विधो जन: ।। २.१०४.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न दोषं त्वयि पश्यामि सूक्ष्ममप्यरिसूदन । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न चापि जननीं बाल्यात्त्वं विगर्हितुमर्हसि ।। २.१०४.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कामकारो महाप्राज्ञ गुरूणां सर्वदा ऽनघ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपपन्नेषु दारेषु पुत्रेषु च विधीयते ।। २.१०४.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वयमस्य यथा लोके सङ्ख्याता: सौम्य साधुभि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भार्य्या: पुत्राश्च शिष्याश्च त्वमनु ज्ञातुमर्हसि ।। २.१०४.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वने वा चीरवसनं सौम्य कृष्णाजिनाम्बरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्ये वापि महाराजो मां वासयितुमीश्वर: ।। २.१०४.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यावत्पितरि धर्मज्ञे गौरवं लोकसत्कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तावद्धर्मभृतां श्रेष्ठ जनन्यामपि गौरवम् ।। २.१०४.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एताभ्यां धर्मशीलाभ्यां वनं गच्छेति राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मातापितृभ्यामुक्तो ऽहं कथमन्यत् समाचरे ।। २.१०४.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वया राज्यमयोध्यायां प्राप्तव्यं लोकसत्कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वस्तव्यं दण्डकारण्ये मया वल्कलवाससा ।। २.१०४.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं कृत्वा महाराजो विभागं लोकसन्निधौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">व्यादिश्य च महातेजा दिवं दशरथो गत: ।। २.१०४.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स च प्रमाणं धर्मात्मा राजा लोकगुरुस्तव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पित्रा दत्तं यथाभागमुपभोक्तुं त्वमर्हसि ।। २.१०४.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुर्दशसमा: सौम्य दण्डकारण्यमाश्रित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपभोक्ष्ये त्वहं दत्तं भागं पित्रा महात्मना ।। २.१०४.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदब्रवीन्मां नरलोकसत्कृत: पिता महात्मा विबुधाधिपोपम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तदेव मन्ये परमात्मनो हितं न सर्वलोकेश्वरभावमप्यहम् ।। २.१०४.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे चतुरधिकशततम: सर्ग: ।। १०४ ।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-80046865499791025202023-01-08T18:18:00.001+05:302023-01-08T18:18:06.593+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 103 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 103 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 103 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 103</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वसिष्ठ: पुरत: कृत्वा दारान् दशरथस्य च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिचक्राम तं देशं रामदर्शनतर्षित: ।। २.१०३.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजपत्न्यश्च गच्छन्त्यो मन्दं मन्दाकिनीं प्रति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददृशुस्तत्र तत्तीर्थं रामलक्ष्मणसेवितम् ।। २.१०३.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कौसल्या बाष्पपूर्णेन मुखेन परिशुष्यता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुमित्रामब्रवीद्दीना याश्ऺचान्या राजयोषित: ।। २.१०३.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं तेषामनाथानां क्लिष्टमक्लिष्टकर्मणाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वने प्राक्केवलं तीर्थं ये ते निर्विषयीकृता: ।। २.१०३.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत: सुमित्रे पुत्रस्ते सदा जलमतन्द्रित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्वयं हरति सौमित्रिर्मम पुत्रस्य कारणात् ।। २.१०३.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जघन्यमपि ते पुत्र: कृतवान्न तु गर्हित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातुर्यदर्थसहितं सर्वं तद्विहितं गुणै: ।। २.१०३.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्यायमपि ते पुत्र: क्लेशानामतथोचित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नीचानर्थसमाचारं सज्जं कर्म प्रमुञ्चतु ।। २.१०३.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दक्षिणाग्रेषु दर्भेषु सा ददर्श महीतले । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पितुरिङ्गुदिपिण्याकं न्यस्तमायतलोचना ।। २.१०३.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं भूमौ पितुरार्तेन न्यस्तं रामेण वीक्ष्य सा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच देवी कौसल्या सर्वा दशरथस्त्रिय: ।। २.१०३.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदमिक्ष्वाकुनाथस्य राघवस्य महात्मन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राघवेण पितुर्दत्तं पश्यतैतद्यथाविधि ।। २.१०३.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्य देवसमानस्य पार्थिवस्य महात्मन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नैतदौपयिकं मन्ये भुक्तभोगस्य भोजनम् ।। २.१०३.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चतुरन्तां महीं भुक्त्वा महेन्द्रसदृशो विभु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथमिङ्गुदिपिण्याकं स भुङ्क्ते वसुधाधिप: ।। २.१०३.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अतो दु:खतरं लोके न किञ्चित् प्रतिभाति मा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यत्र राम: पितुर्दद्यादिङ्गुदीक्षोदमृद्धिमान् ।। २.१०३.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामेणेङ्गुदिपिण्याकं पितुर्दत्तं समीक्ष्य मे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथं दु:खेन हृदयं न स्फोटति सहस्रधा ।। २.१०३.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रुतिस्तु खल्वियं सत्या लौकिकी प्रतिभाति मा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदन्न: पुरुषो भवति तदन्नास्तस्य देवता: ।। २.१०३.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमार्त्तां सपत्न्यस्ता जग्मुराश्वास्य तां तदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददृशुश्चाश्रमे रामं स्वर्गच्युतमिवामरम् ।। २.१०३.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वभोगै: परित्यक्तं रामं सम्प्रेक्ष्य मातर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्त्ता मुमुचुरश्रूणि सस्वरं शोककर्शिता: ।। २.१०३.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तासां राम: समुत्थाय जग्राह चरणान् शुभान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मातऽणां मनुजव्याघ्र: सर्वासां सत्यसङ्गर: ।। २.१०३.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ता: पाणिभि: सुखस्पर्शैर्मृद्वङ्गुलितलै: शुभै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रममार्जू रज: पृष्ठाद्रामस्यायतलोचना: ।। २.१०३.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सौमित्रिरपि ता: सर्वा: मातऽ: सम्प्रेक्ष्य दु:खित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभ्यवादयतासक्तं शनै रामादनन्तरम् ।। २.१०३.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथा रामे तथा तस्मिन् सर्वा ववृतिरे स्त्रिय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वृत्तिं दशरथाज्जाते लक्ष्मणे शुभलक्षणे ।। २.१०३.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सीतापि चरणांस्तासामुपसंगृह्य दु:खिता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्वश्रूणामश्रुपूर्णाक्षी सा बभूवाग्रत: स्थिता ।। २.१०३.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां परिष्वज्य दु:खार्त्तां माता दुहितरं यथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनवासकृशां दीनां कौसल्या वाक्यमब्रवीत् ।। २.१०३.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विदेहराजस्य सुता स्नुषा दशरथस्य च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामपत्नी कथं दु:खं सम्प्राप्ता निर्जने वने ।। २.१०३.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पद्ममातपसन्तप्तं परिक्लिष्टमिवोत्पलम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">काञ्चनं रजसा ध्वस्तं क्लिष्टं चन्द्रमिवाम्बुदै: ।। २.१०३.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मुखं ते प्रेक्ष्य मां शोको दहत्यग्निरिवाश्रयम् </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भृशं मनसि वैदेहि व्यसनारणिसम्भव: ।। २.१०३.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ब्रुवन्त्यामेवमार्त्तायां जनन्यां भरताग्रज: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पादावासाद्य जग्राह वसिष्ठस्य च राघव: ।। २.१०३.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुरोहितस्याग्निसमस्य वै तदा बृहस्पतेरिन्द्र इवामराधिप: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रगृह्य पादौ सुसमृद्धतेजस: सहैव तेनोपविवेश राघव: ।। २.१०३.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ततो जघन्यं सहितै: समन्त्रिभि: पुरप्रधानैश्च सहैव सैनिकै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जनेन धर्मज्ञतमेन धर्मवानुपोपविष्टो भरतस्तदाग्रजम् ।। २.१०३.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपोपविष्टस्तु तथा स वीर्यवांस्तपस्विवेषेण समीक्ष्य राघवम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रिया ज्वलन्तं भरत: कृताञ्जलिर्यथा महेन्द्र: प्रयत: प्रजापतिम् ।। २.१०३.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किमेष वाक्यं भरतो ऽद्य राघवं प्रणम्य सत्कृत्य च साधु वक्ष्यति । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इतीव तस्यार्यजनस्य तत्त्वतो बभूव कौतूहलमुत्तमं तदा ।। २.१०३.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स राघव: सत्यधृतिश्च लक्ष्मणो महानुभवो भरतश्च धार्मिक: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वृता: सुहृद्भिश्च विरेजुरध्वरे यथा सदस्यै: सहितास्त्रयो ऽग्नय: ।। २.१०३.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे त्र्युत्तरशततम: सर्ग: ।। १०३ ।।</span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><br /></p><p> </p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-56516319344412193852023-01-08T18:16:00.008+05:302023-01-08T18:16:51.106+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 102 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 102 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 102 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 102</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><br /></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तां श्रुत्वा करुणां वाचं पितुर्मरणसंहिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">राघवो भरतेनोक्तां बभूव गतचेतन: ।। २.१०२.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तं तु वज्रमिवोत्सृष्टमाहवे दानवारिणा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">वाग्वज्रं भरतेनोक्तममनोज्ञं परन्तप: ।। २.१०२.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">प्रगृह्य बाहू रामो वै पुष्पिताग्रो यथा द्रुम: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">वने परशुना कृत्तस्तथा भुवि पपात ह ।। २.१०२.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तथा निपतितं रामं जगत्यां जगतीपतिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">कूलघातपरिश्रान्तं प्रसुप्तमिव कुञ्जरम् ।। २.१०२.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">भ्रातरस्ते महेष्वासं सर्वत: शोककर्शितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">रुदन्त: सह वैदेह्या सिषिचु: सलिलेन वै ।। २.१०२.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">स तु संज्ञां पुनर्लब्ध्वा नेत्राभ्यामास्रमुत्सृजन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">उपाक्रामत काकुत्स्थ: कृपणं बहु भाषितुम् ।। २.१०२.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">स राम: स्वर्गतं श्रुत्वा पितरं पृथिवीपतिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">उवाच भरतं वाक्यं धर्मात्मा धर्मसंहितम् ।। २.१०२.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">किं करिष्याम्ययोध्यायां ताते दिष्टां गतिं गते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">कस्तां राजवराद्धीनामयोध्यां पालयिष्यति ।। २.१०२.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">किं नु तस्य मया कार्य्यं दुर्जातेन महात्मन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">यो मृतो मम शोकेन मया चापि न संस्कृत: ।। २.१०२.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अहो भरत सिद्धार्थो येन राजा त्वया ऽनघ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">शत्रुघ्नेन च सर्वेषु प्रेतकृत्येषु सत्कृत: ।। २.१०२.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">निष्प्रधानामनेकाग्रां नरेन्द्रेण विना कृताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">निवृत्तवनवासोपि नायोध्यां गन्तुमुत्सहे ।। २.१०२.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">समाप्तवनवासं मामयोध्यायां परन्तप । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">को नु शासिष्यति पुनस्ताते लोकान्तरं गते ।। २.१०२.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">पुरा प्रेक्ष्य सुवृत्तं मां पिता यान्याह सान्त्वयन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">वाक्यानि तानि श्रोष्यामि कुत: कर्णसुखान्यहम् ।। २.१०२.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">एवमुक्त्वा स भरतं भार्यामभ्येत्य राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">उवाच शोकसन्तप्त: पूर्णचन्द्रनिभाननाम् ।। २.१०२.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सीते मृतस्ते श्वशुर: पित्रा हीनो ऽसि लक्ष्मण । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">भरतो दु:खमाचष्टे स्वर्गतं पृथिवीपतिम् ।। २.१०२.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ततो बहुगुणं तेषां बाष्पं नेत्रेष्वजायत । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तथा ब्रुवति काकुत्स्थे कुमाराणां यशस्विनाम् ।। २.१०२.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ततस्ते भ्रातर: सर्वे भृशमाश्वास्य राघवम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अब्रुवन् जगतीभर्त्तु: क्रियतामुदकं पितु: ।। २.१०२.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सा सीता श्वशुरं श्रुत्वा स्वर्गलोकगतं नृपम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">नेत्राभ्यामश्रुपूर्णाभ्यामशकन्नेक्षितुं पतिम् ।। २.१०२.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सान्त्वयित्वा तु तां रामो रुदन्तीं जनकात्मजाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">उवाच लक्ष्मणं तत्र दु:खितो दु:खितं वच: ।। २.१०२.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">आनयेङ्गुदिपिण्याकं चीरमाहर चोत्तरम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">जलक्रियार्थं तातस्य गमिष्यामि महात्मन: ।। २.१०२.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सीता पुरस्ताद्व्रजतुत्वमेनामभितो व्रज । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अहं पश्चाद्गमिष्यामि गतिर्ह्येषा सुदारुणा ।। २.१०२.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ततो नित्यानुगस्तेषां विदितात्मा महामति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">मृदुर्दान्तश्च शान्तश्च रामे च दृढभक्तिमान् ।। २.१०२.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सुमन्त्रस्तैर्नृपसुतै: सार्द्धमाश्वास्य राघवम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अवातारयदालम्ब्य नदीं मन्दाकिनीं शिवाम् ।। २.१०२.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ते सुतीर्थां तत: कृच्छ्रादुपागम्य यशस्विन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">नदीं मन्दाकिनीं रम्यां सदा पुष्पितकाननाम् ।। २.१०२.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">शीघ्रस्रोतसमासाद्य तीर्थं शिवमकर्द्दमम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सिषिचुस्तूदकं राज्ञे तत्रैतत्ते भवत्विति ।। २.१०२.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">प्रगृह्य च महीपालो जलपूरितमञ्जलिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">दिशं याम्यामभिमुखो रुदन् वचनमब्रवीत् ।। २.१०२.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">एतत्ते राजशार्दूल विमलं तोयमक्षयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">पितृलोकगतस्याद्य मद्दत्तमुपतिष्ठतु ।। २.१०२.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ततो मन्दाकिनीतीरात् प्रत्युत्तीर्य्य स राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">पितुश्चकार तेजस्वी निवापं भ्रातृभि: सह ।। २.१०२.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ऐङ्गुदं बदरीमिश्रं पिण्याकं दर्भसंस्तरे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">न्यस्य राम: सुदु:खार्त्तो रुदन् वचनमब्रवीत् ।। २.१०२.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">इदं भुङ्क्ष्व महाराज प्रीतो यदशना वयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">यदन्न: पुरुषो भवति तदन्नास्तस्य देवता: ।। २.१०२.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ततस्तेनैव मार्गेण प्रत्युत्तीर्य्य नदीतटात् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">आरुरोह नरव्याघ्रो रम्यसानुं महीधरम् ।। २.१०२.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तत: पर्णकुटीद्वारमासाद्य जगतीपति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">परिजग्राह बाहुभ्यामुभौ भरतलक्ष्मणौ ।। २.१०२.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तेषां तु रुदतां शब्दात् प्रतिश्रुत्को ऽभवद्गिरौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">भ्रातऽणां सह वैदेह्या: सिंहानामिव नर्दताम् ।। २.१०२.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">महाबलानां रुदतां कुर्वतामुदकं पितु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">विज्ञाय तुमुलं शब्दं त्रस्ता भरतसैनिका: ।। २.१०२.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अब्रुवंश्चापि रामेण भरत: सङ्गतो ध्रुवम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तेषामेव महाञ्छब्द: शोचतां पितरं मृतम् ।। २.१०२.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अथ वासान् परित्यज्य तं सर्वे ऽभिमुखा: स्वनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अप्येकमनसो जग्मुर्यथास्थानं प्रधाविता: ।। २.१०२.३६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">हयैरन्ये गजैरन्ये रथैरन्ये स्वलङ्कृतै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सुकुमारास्तथैवान्ये पद्भिरेव नरा ययु: ।। २.१०२.३७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अचिरप्रोषितं रामं चिरविप्रोषितं यथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">द्रष्टुकामो जन: सर्वो जगाम सहसाश्रमम् ।। २.१०२.३८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">भ्रातऽणां त्वरितास्तत्र द्रष्टुकामा: समागमम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ययुर्बहुविधैर्यानै: खुरनेमिस्वनाकुलै: ।। २.१०२.३९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">सा भूमिर्बहुभिर्यानै: खुरनेमिसमाहता । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">मुमोच तुमुलं शब्दं द्यौरिवाभ्रसमागमे ।। २.१०२.४० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तेन वित्रासिता नागा: करेणुपरिवारिता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">आवासयन्तो गन्धेन जग्मुरन्यद्वनं तत: ।। २.१०२.४१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">वराहवृकसङ्घाश्च महिषा: सर्प्पवानरा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">व्याघ्रगोकर्णगवया: वित्रेसु: पृषतैः सह ।। २.१०२.४२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">रथाङ्गसाह्वा नत्यूहा: हंसा: कारण्डवा: प्लवा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तथा पुंस्कोकिला: क्रौञ्चा विसंज्ञा भेजिरे दिश: ।। २.१०२.४३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तेन शब्देन वित्रस्तैराकाशं पक्षिभिर्वृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">मनुष्यैरावृता भूमिरुभयं प्रबभौ तदा ।। २.१०२.४४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">ततस्तं पुरुषव्याघ्रं यशस्विनमरिन्दमम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">आसीनं स्थण्डिले रामं ददर्श सहसा जन: ।। २.१०२.४५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">विगर्हमाण: कैकेयीं सहितो मन्थरामपि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">अभिगम्य जनो रामं बाष्पपूर्णमुखो ऽभवत् ।। २.१०२.४६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">तान्नरान् बाष्पपूर्णाक्षान् समीक्ष्याथ सुदु:खितान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">पर्य्यष्वजत धर्मज्ञ: पितृवन्मातृवच्च स: ।। २.१०२.४७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">स तत्र कांच्चित् परिषस्वजे नरान्नराश्च केचित्तु तमभ्यवादयन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">चकार सर्वान् सवयस्य बान्धवान् यथार्हमासाद्य तदा नृपात्मज: ।। २.१०२.४८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">स तत्र तेषां रुदतां महात्मनां भुवं च खं चानुनिनादयन् स्वन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">गुहा गिरीणां च दिशश्च सन्ततं मृदङ्गघोषप्रतिम: प्रशुश्रुवे ।। २.१०२.४९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे द्व्युत्तरशततम:सर्ग: ।। १०२ ।।</span></p><div style="text-align: center;"><br /></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-18046300119807074452023-01-08T18:01:00.002+05:302023-01-08T18:01:35.123+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 101 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 101 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 101 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 101</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><b><span style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: left;">एकोत्तरशततम: सर्ग</span><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामस्य वचनं श्रुत्वा भरत: प्रत्युवाच ह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किं मे धर्माद्विहीनस्य राजधर्म: करिष्यति ।। २.१०१.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शाश्वतो ऽयं सदा धर्म्म: स्थितो ऽस्मासु नरर्षभ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ज्येष्ठपुत्रे स्थिते राजन्न कनीयान् नृपो भवेत् ।। २.१०१.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स समृद्धां मया सार्द्धमयोध्यां गच्छ राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिषेचय चात्मानं कुलस्यास्य भवाय न: ।। २.१०१.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजानं मानुषं प्राहुर्देवत्वे स मतो मम । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्य धर्मार्थसहितं वृत्तमाहुरमानुषम् ।। २.१०१.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">केकयस्थे च मयि तु त्वयि चारण्यमाश्रिते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दिवमार्यो गतो राजा यायजूक: सतां मत: ।। २.१०१.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निष्क्रान्तमात्रे भवति सहसीते सलक्ष्मणे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दु:खशोकाभिभूतस्तु राजा त्रिदिवमभ्यगात् ।। २.१०१.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उत्तिष्ठ पुरुषव्याघ्र क्रियतामुदकं पितु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऺअहं चायं च शत्रुघ्न: पूर्वमेव कृतोदकौ ।। २.१०१.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रियेण खलु दत्तं हि पितृलोकेषु राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अक्षय्यं भवतीत्याहुर्भवांश्चैव पितु: प्रिय: ।। २.१०१.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वामेव शोचंस्तव दर्शनेप्सुस्त्वय्येव सक्तामनिवर्त्य बुद्धिम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वया विहीनस्तव शोकरुग्णस्त्वां संस्मरन्नस्तमित: पिता ते ।। २.१०१.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे एकोत्तरशततम:सर्ग: ।। १०१ ।।</span></p><div style="text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-52138589670381615902023-01-08T17:11:00.006+05:302023-01-08T17:11:49.760+05:30 महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 100 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 100 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 100 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 100</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><span style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: left;"><b>शततम</b></span><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b>: सर्ग: </b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b><br /></b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जटिलं चीरवसनं प्राञ्जलिं पतितं भुवि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददर्श रामो दुर्दर्शं युगान्ते भास्करं यथा ।। २.१००.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथञ्चिदभिविज्ञाय विवर्णवदनं कृशम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातरं भरतं राम: परिजग्राह बाहुना ।। २.१००.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आघ्राय रामस्तं मूर्ध्नि परिष्वज्य च राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अङ्के भरतमारोप्य पर्यपृच्छत् समाहितः ।। २.१००.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्व नु ते ऽभूत् पिता तात यदरण्यं त्वमागत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न हि त्वं जीवतस्तस्य वनमागन्तुमर्हसि ।। २.१००.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चिरस्य बत पश्यामि दूराद्भरतमागतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दुष्प्रतीकमरण्ये ऽस्मिन् किं तात वनमागत: ।। २.१००.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्धारयते तात राजा यत्त्वमिहागत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न दीन: सहसा राजा लोकान्तरं गत: ।। २.१००.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् सौम्य न ते राज्यं भ्रष्टं बालस्य शाश्वतम् ।। २.१००.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिच्छुश्रूषसे तात पितरं सत्यविक्रमम् ।। २.१००.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्दशरथो राजा कुशली सत्यसङ्गर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजसूयाश्वमेधानामाहर्त्ता धर्मनिश्चय: ।। २.१००.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स कच्चिद् ब्राह्मणो विद्वान् धर्मनित्यो महाद्युति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इक्ष्वाकूणामुपाध्यायो यथावत्तात पूज्यते ।। २.१००.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा तात कच्चित्कौसल्या सुमित्रा च प्रजावती । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुखिनी कच्चिदार्य्या च देवी नन्दति कैकयी ।। २.१००.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्विनयसम्पन्न: कुलपुत्रो बहुश्रुत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनसूयुरनुद्रष्टा सत्कृतस्ते पुरोहित: ।। २.१००.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदग्निषु ते युक्तो विधिज्ञो मतिमानृजु: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हुतं च होष्यमाणं च काले वेदयते सदा ।। २.१००.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्देवान् पितऽन् मातऽर्गुरून् पितृसमानपि । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वृद्धांश्च तत वैद्यांश्च ब्राह्मणांश्चाभिमन्यसे ।। २.१००.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इष्वस्त्रवरसम्पन्नमर्थशास्त्रविशारदम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुधन्वानमुपाध्यायं कच्चित्त्वं तात मन्यसे ।। २.१००.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदात्मसमा: शूरा: श्रुतवन्तो जितेन्द्रिया: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुलीनाश्चेङ्गितज्ञाश्च कृतास्ते तात मन्त्रिण: ।। २.१००.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्त्रो विजयमूलं हि राज्ञां भवति राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुसंवृतो मन्त्रधरैरमात्यै: शास्त्रकोविदै: ।। २.१००.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्निद्रावशं नैषी: कच्चित्काले प्रबुध्यसे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिच्चापररात्रेषु चिन्तयस्यर्थनैपुणम् ।। २.१००.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्मन्त्रयसे नैक: कच्चिन्न बहुभि: सह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्ते मन्त्रितो मन्त्रो राष्ट्रं न परिधावति ।। २.१००.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदर्थं विनिश्चित्य लघुमूलं महोदयम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षिप्रमारभसे कर्त्तुं न दीर्घयसि राघव ।। २.१००.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्ते सुकृतान्येव कृतरूपाणि वा पुन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विदुस्ते सर्वकार्याणि न कर्त्तव्यानि पार्थिवा: ।। २.१००.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न तर्कैर्युक्त्या वा ये चाप्यपरिकीर्तिता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वया वा वा ऽमात्यैर्बुध्यते तात मन्त्रितम् ।। २.१००.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् सहस्रान् मूर्खाणामेकमिच्छसि पण्डितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पण्डितो ह्यर्थकृच्छ्रेषु कुर्य्यान्नि:श्रेयसं महत् ।। २.१००.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सहस्राण्यपि मूर्खाणां यद्युपास्ते महीपति: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथवाप्ययुतान्येव नास्ति तेषु सहायता ।। २.१००.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एकोप्यमात्यो मेधावी शूरो दक्षो विचक्षण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजानं राजमात्रं वा प्रापयेन्महतीं श्रियम् ।। २.१००.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्मुख्या महत्स्वेव मध्यमेषु च मध्यमा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जघन्यास्तु जघन्येषु भृत्या: कर्मसु योजिता: ।। २.१००.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अमात्यानुपधातीतान् पितृपैतामहाञ्छुचीन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रेष्ठान् श्रेष्ठेषु कच्चित्त्वं नियोजयसि कर्मसु ।। २.१००.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्नोग्रेण दण्डेन भृशमुद्वेजितप्रजम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राष्ट्रं तवानुजानन्ति मन्त्रिण: कैकयीसुत ।। २.१००.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्त्वां नावजानन्ति याजका: पतितं यथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उग्रप्रतिग्रहीतारं कामयानमिव स्त्रिय: ।। २.१००.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपायकुशलं वैद्यं भृत्यसन्दूषणे रतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शूरमैश्वर्यकामं च यो न हन्ति स वध्यते ।। २.१००.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्धृष्टश्च शूरश्च मतिमान् धृतिमाञ्छुचि: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कुलीनश्चानुरक्तश्च दक्ष: सेनापति: कृत: ।। २.१००.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बलवन्तश्च कच्चित्ते मुख्या युद्धविशारदा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दृष्टापदाना विक्रान्तास्त्वया सत्कृत्य मानिता: ।। २.१००.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्बलस्य भक्तं च वेतनं च यथोचितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्प्राप्तकालं दातव्यं ददासि न विलम्बसे ।। २.१००.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कालातिक्रमणाच्चैव भक्तवेतनयोर्भृता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भर्त्तु: कुप्यन्ति दुष्यन्ति सो ऽनर्थ: सुमहान् स्मृत: ।। २.१००.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् सर्वे ऽनुरक्तास्त्वां कुलपुत्रा: प्रधानत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्प्राणांस्तवार्थेषु सन्त्यजन्ति समाहिता: ।। २.१००.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिज्जानपदो विद्वान् दक्षिण: प्रतिभानवान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यथोक्तवादी दूतस्ते कृतो भरत पण्डित: ।। २.१००.३६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदष्टादशान्येषु स्वपक्षे दश पञ्च च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्रिभिस्त्रिभिरविज्ञातैर्वेत्सि तीर्थानि चारकै: ।। २.१००.३७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्व्यपास्तानहितान् प्रतियातांश्च सर्वदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दुर्बलाननवज्ञाय वर्त्तसे रिपुसूदन ।। २.१००.३८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न लोकायतिकान् ब्राह्मणांस्तात सेवसे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अनर्थकुशला ह्येते बाला: पण्डितमानिन: ।। २.१००.३९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्मशास्त्रेषु मुख्येषु विद्यमानेषु दुर्बुधा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बुद्धिमान्वीक्षिकीं प्राप्य निरर्थं प्रवदन्ति ते ।। २.१००.४० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वीरैरध्युषितां पूर्वमस्माकं तात पूर्वकै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सत्यनामां दृढद्वारां हस्त्यश्वरथसङ्कुलाम् ।। २.१००.४१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ब्राह्मणै: क्षत्ऺित्रयैर्वैश्यै: स्वकर्मनिरतै: सदा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जितेन्द्रियैर्महोत्साहैर्वृतामार्यै: सहस्रश: ।। २.१००.४२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रासादैर्विविधाकारैर्वृतां वैद्यजनाकुलाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्सुमुदितां स्फीतामयोध्यां परिरक्षसि ।। २.१००.४३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिच्चित्यशतैर्जुष्ट: सुनिविष्टजनाकुल: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">देवस्थानै: प्रपाभिश्च तटाकैश्चोपशोभित: ।। २.१००.४४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रहृष्टनरनारीक: समाजोत्सवशोभित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुकृष्टसीमा पशुमान् हिंसाभि: परिवर्जित: ।। २.१००.४५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अदेवमातृको रम्य: श्वापदै: परिवर्जित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">परित्यक्तो भयै: सर्वै: खनिभिश्चोपशोभित: ।। २.१००.४६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विवर्जितो नरै: पापैर्मम पूर्वै: सुरक्षित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिज्जनपद: स्फीत: सुखं वसति राघव ।। २.१००.४७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्ते दयिता: सर्वे कृषिगोरक्षजीविन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वार्त्तायां संश्रितस्तात लोको हि सुखमेधते ।। २.१००.४८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तेषां गुप्तिपरीहारै: कच्चित्ते भरणं कृतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रक्ष्या हि राज्ञा धर्मेण सर्वे विषयवासिन: ।। २.१००.४९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् स्त्रिय: सान्त्वयसि कच्चित्ताश्च सुरक्षिता: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न श्रद्दधास्यासां कच्चिद् गुह्यं न भाषसे ।। २.१००.५० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्नागवनं गुप्तं कच्चित्ते सन्ति धेनुका: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न गणिकाश्वानां कुञ्जराणां च तृप्यसि ।। २.१००.५१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्दर्शयसे नित्यं मनुष्याणां विभूषितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उत्थायोत्थाय पूर्वाह्णे राजपुत्र महापथे ।। २.१००.५२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न सर्वे कर्मान्ता: प्रत्यक्षास्ते ऽविशङ्कया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वे वा पुनरुत्सृष्टा मध्यमेवात्र कारणम् ।। २.१००.५३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् सर्वाणि दुर्गाणि धनधान्यायुधोदकै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यन्त्रैश्च परिपूर्णानि तथा शिल्पिधनुर्द्धरै ।। २.१००.५४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आयस्ते विपुल: कच्चित् कच्चिदल्पतरो व्यय: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपात्रेषु न ते कच्चित्कोशो गच्छति राघव ।। २.१००.५५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">देवतार्थे च पित्रर्थे ब्राह्मणाभ्यागतेषु च । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">योधेषु मित्रवर्गेषु कच्चिद्गच्छति ते व्यय: ।। २.१००.५६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदार्य्यो विशुद्धात्मा ऽ ऽक्षारितश्चोरकर्मणा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपृष्ट: शास्त्रकुशलैर्न लोभाद्वध्यते शुचि: ।। २.१००.५७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गृहीतश्चैव पृष्टश्च काले दृष्ट: सकारण: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिन्न मुच्यते चोरो धनलोभान्नरर्षभ ।। २.१००.५८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">व्यसने कच्चिदाढ्यस्य दुर्गतस्य च राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अर्थं विरागा: पश्यन्ति तवामात्या बहुश्रुता: ।। २.१००.५९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यानि मिथ्याभिशस्तानां पतन्त्यस्राणि राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तानि पुत्रपशून् घ्नन्ति प्रीत्यर्थमनुशासत: ।। २.१००.६० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद् वृद्धांश्च बालांश्च वैद्यमुख्यांश्च राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दानेन मनसा वाचा त्रिभिरेतैर्बुभूषसे ।। २.१००.६१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिद्गुरूंश्च वृद्धांश्च तापसान् देवतातिथीन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चैत्यांश्च सर्वान् सिद्धार्थान् ब्राह्मणांश्च नमस्यसि ।। २.१००.६२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदर्थेन वा धर्ममर्थं धर्मेण वा पुन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उभौ वा प्रीतिलोभेन कामेन च न बाधसे ।। २.१००.६३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदर्थं च धर्मं च कामं च जयतां वर । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विभज्य काले कालज्ञ सर्वान् वरद सेवसे ।। २.१००.६४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्ते ब्राह्मणा: शर्म सर्वशास्त्रार्थकोविदा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आशंसन्ते महाप्राज्ञ पौरजानपदै: सह ।। २.१००.६५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नास्तिक्यमनृतं क्रोधं प्रमादं दीर्घसूत्रताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अदर्शनं ज्ञानवतामालस्यं पञ्चवृत्तिताम् ।। २.१००.६६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एकचिन्तनमर्थानामनर्थज्ञैश्च मन्त्रणम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निश्चितानामनारम्भं मन्त्रस्यापरिरक्षणम् ।। २.१००.६७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मङ्गलस्याप्रयोगं च प्रत्युत्थानं च सर्वत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्त्वं वर्जयस्येतान् राजदोषांश्चतुर्दश ।। २.१००.६८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दश पञ्च चतुर्वर्गान् सप्तवर्गं च तत्त्वत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अष्टवर्गं त्रिवर्गं च विद्यास्तिस्रश्च राघव ।। २.१००.६९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इन्द्रियाणां जयं बुद्ध्वा षाङ्गुण्यं दैवमानुषम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृत्यं विंशतिवर्गञ्च तथा प्रकृतिमण्डलम् ।। २.१००.७० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यात्रादण्डविधानञ्च द्वियोनी सन्धिविग्रहौ । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदेतान् महाप्राज्ञ यथावदनुमन्यसे ।। २.१००.७१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्त्रिभिस्त्वं यथोद्दिष्टैश्चतुर्भिस्त्रिभिरेव वा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् समस्तैर्व्यस्तैश्च मन्त्र मन्त्रयसे मिथ: ।। २.१००.७२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्ते सफला वेदा: कच्चित्ते सफला: क्रिया: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित्ते सफला दारा: कच्चित्ते सफलं श्रुतम् ।। २.१००.७३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदेषैव ते बुद्धिर्यथोक्ता मम राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आयुष्या च यशस्या च धर्मकामार्थसंहिता ।। २.१००.७४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यां वृत्तिं वर्त्तते तातो यां च न: प्रपितामहा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां वृत्तिं वर्त्तसे कच्चिद्या च सत्पथगा शुभा ।। २.१००.७५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चित् स्वादु कृतं भोज्यमेको नाश्नासि राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कच्चिदाशंसमानेभ्यो मित्रेभ्य: सम्प्रयच्छसि ।। २.१००.७६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजा तु धर्मेण हि पालयित्वा महामतिर्दण्डधर: प्रजानाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवाप्य कृत्स्नां वसुधां यथावदितश्च्युत: स्वर्गमुपैति विद्वान् ।। २.१००.७७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे शततम: सर्ग: ।। १०० ।।</span></p><div style="text-align: center;"><br /></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-88127455682494864462023-01-08T17:09:00.003+05:302023-01-08T17:09:29.435+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 99 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 99 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 99 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 99</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><b style="font-family: verdana; font-size: large;">एकोनशततम</b><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b>: सर्ग: </b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b><br /></b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निविष्टायां तु सेनायामुत्सुको भरतस्तदा। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जगाम भ्रातरं द्रष्टुं शत्रुध्नमनुदर्शयन् ।। २.९९.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋषिं वसिष्ठं सन्दिश्य मातऽर्मे शीघ्रमानय। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इति त्वरितमग्रे स जगाम गुरुवत्सल: ।। २.९९.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुमन्त्रस्त्वपि शत्रुघ्नमदूरादन्वपद्यत। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामदर्शनजस्तर्षो भरतस्येव तस्य च ।। २.९९.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गच्छन्नेवाथ भरतस्तापसालयसंस्थिताम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातु: पर्णकुटीं श्रीमानुटजं च ददर्श ह ।। २.९९.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शालायास्त्वग्रतस्तस्या ददर्श भरतस्तदा। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">काष्ठानि चावभग्नानि पुष्पाण्युपचितानि च ।। २.९९.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सलक्ष्मणस्य रामस्य ददर्शाश्रममीयुष:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृतं वृक्षेष्वभिज्ञानं कुशचीरै: क्वचित् क्वचित् ।। २.९९.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददर्श च वने तस्मिन् महत: सञ्चयान् कृतान्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मृगाणां महिषाणां च कऺरीषै: शीतकारणात् ।। २.९९.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गच्छन्नेव महाबाहुर्द्युतिमान् भरतस्तदा। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शत्रुघ्नं चाब्रवीद्धृष्टस्तानमात्यांश्च सर्वश: ।। २.९९.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्ये प्राप्ता: स्म तं देशं भरद्वाजो यमब्रवीत्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नातिदूरे हि मन्येऽहं नदीं मन्दाकिनीमित: ।। २.९९.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उच्चैर्बद्धानि चीराणि लक्ष्मणेन भवेदयम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिज्ञानकृत: पन्था विकाले गन्तुमिच्छता ।। २.९९.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं चोदात्तदन्तानां कुञ्जराणां तरस्विनाम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शैलपार्श्वे परिक्रान्तमन्योन्यमभिगर्जताम् ।। २.९९.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यमेवाधातुमिच्छन्ति तापसा: सततं वने। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तस्यासौ दृश्यते धूम: सङ्कुल: कृष्णवर्त्मन: ।। २.९९.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अत्राहं पुरुषव्याघ्रं गुरुसंस्कारकारिणम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्यं द्रक्ष्यामि संहृष्टो महर्षिमिव राघवम् ।। २.९९.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथ गत्वा मुहूर्तं तु चित्रकूटं स राघव:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्दाकिनीमनुप्राप्तस्तं जनं चेदमब्रवीत् ।। २.९९.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जगत्यां पुरुषव्याघ्र आस्ते वीरासने रत:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जनेन्द्रो निर्जनं प्राप्य धिङ्मे जन्म सजीवितम् ।। २.९९.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मत्कृते व्यसनं प्राप्तो लोकनाथो महाद्युति:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वान् कामान् परित्यज्य वने वसति राघव: ।। २.९९.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इति लोकसमाक्रुष्ट: पादेष्वद्य प्रसादयन्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामस्य निपतिष्यामि सीताया लक्ष्मणस्य च ।। २.९९.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवं स विलपंस्तस्मिन् वने दशरथात्मज:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददर्श महतीं पुण्यां पर्णशालां मनोरमाम् ।। २.९९.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सालतालाश्वकर्णानां पर्णैर्बहुभिरावृताम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विशालां मृदुभिस्तीर्णां कुशैर्वेदिमिवाध्वरे ।। २.९९.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शक्रायुधनिकाशैश्च कार्मुकैर्भारसाधनै:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रुक्मपृष्टष्ठैर्महासारै: शोभितां शत्रुबाधकै: ।। २.९९.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अर्करश्मिप्रतीकाशैर्घोरैस्तूणीगतै: शरै:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शोभितां दीप्तवदनै: सर्प्पैर्भोगवतीमिव ।। २.९९.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">महारजतवासोभ्यामसिभ्यां च विराजिताम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रुक्मबिन्दुविचित्राभ्यां चर्मभ्यां चापि शोभिताम् ।। २.९९.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गोधाङ्गुलित्रैरासक्तैश्चित्रै: काञ्चनभूषितै:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अरिसङ्घैरनाधृष्यां मृगै: सिंहगुहामिव ।। २.९९.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रागुदक्प्रवणां वेदिं विशालां दीप्तपावकाम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददर्श भरतस्तत्र पुण्यां रामनिवेशने ।। २.९९.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निरीक्ष्य स मुहूर्त्तं तु ददर्श भरतो गुरम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उटजे राममासीनं जटामण्डलधारिणम् ।। २.९९.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं तु कृष्णाजिनधरं चीरवल्कलवाससम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ददर्श राममासीनमभित: पावकोपमम् ।। २.९९.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सिंहस्कन्धं महाबाहुं पुण्डरीकनिभेक्षणम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पृथिव्या: सागरान्ताया भर्त्तारं धर्मचारिणम् ।। २.९९.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपविष्टं महाबाहुं ब्रह्माणमिव शाश्वतम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्थण्डिले दर्भसंस्तीर्णे सीतया लक्ष्मणेन च ।। २.९९.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं दृष्ट्वा भरत: श्रीमान् दु:खशोकपरिप्लुत:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभ्यधावत धर्मात्मा भरत: कैकयीसुत: ।। २.९९.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दृष्ट्वैव विललापार्त्तो बाष्पसन्दिग्धया गिरा। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अशक्नुवन् धारयितुं धैर्याद्वचनमब्रवीत् ।। २.९९.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">य: संसदि प्रकृतिभिर्भवेद्युक्त उपासितुम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वन्यैर्मृगैरुपासीन: सोऽयमास्ते ममाग्रज: ।। २.९९.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वासोभिर्बहुसाहस्रैर्यो महात्मा पुरोचित:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मृगाजिने सोऽयमिह प्रवस्ते धर्ममाचरन् ।। २.९९.३२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अधारयद्यो विविधाश्चित्रा: सुमनसस्तदा </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सोऽयं जटाभारमिमं वहते राघव: कथम् ।। २.९९.३३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्य यज्ञैर्यथोद्दिष्टैर्युक्तो धर्मस्य सञ्चय:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शरीरक्लेशसम्भूतं स धर्मं परिमार्गते ।। २.९९.३४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चन्दनेन महार्हेण यस्याङ्गमुपसेवितम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मलेन तस्याङ्गमिदं कथमार्यस्य सेव्यते ।। २.९९.३५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्निमित्तमिदं दु:खं प्राप्तो राम: सुखोचित:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धिग्जीवितं नृशंसस्य मम लोकविगर्हितम् ।। २.९९.३६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्येवं विलपन् दीन: प्रस्विन्नमुखपङ्कज:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पादावप्राप्य रामस्य पपात भरतो रुदन् ।। २.९९.३७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दु:खाभितप्तो भरतो राजपुत्रो महाबल:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उक्त्वार्येति सकृद्दीनं पुनर्नोवाच किञ्चन ।। २.९९.३८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">बाष्पापिहितकण्ठश्च प्रेक्ष्य रामं यशस्विनम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आर्येत्येवाथ संक्रुश्य व्याहर्त्तुं नाशकत्तदा ।। २.९९.३९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शत्रुघ्नश्चापि रामस्य ववन्दे चरणौ रुदन्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तावुभौ स समालिङ्ग्य रामश्चाश्रूण्यवर्त्तयत् ।। २.९९.४० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तत: सुमन्त्रेण गुहेन चैव समीयतू राजसुतावरण्ये। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दिवाकरश्चैव निशाकरश्च यथाम्बरे शुक्रबृहस्पतिभ्याम् ।। २.९९.४१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तान् पार्थिवान् वारणयूथपाभान् समागतांस्तत्र महत्यरण्ये। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनौकसस्तेऽपि समीक्ष्य सर्वेप्यश्रूण्यमुञ्चन् प्रविहाय हर्षम् ।। २.९९.४२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे एकोनशततम: सर्ग: ।। ९९ ।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-41675269372177912492023-01-08T17:07:00.007+05:302023-01-08T17:07:53.598+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 98 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 98 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 98 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 98</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><span style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: left;"><b>अष्टनवतितम</b></span><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b>: सर्ग: </b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b><br /></b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निवेश्य सेनां तु विभु: पद्भ्यां पादवतां वर:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिगन्तुं स काकुत्स्थमियेष गुरुवर्त्तकम् ।। २.९८.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निविष्टमात्रे सैन्ये तु यथोद्देशं विनीतवत्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतो भ्रातरं वाक्यं शत्रुघ्नमिदमब्रवीत् ।। २.९८.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्षिप्रं वनमिदं सौम्य नरसङ्घै: समन्तत:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लुब्धैश्च सहितैरेभिस्त्वमन्वेषितुमर्हसि ।। २.९८.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गुहो ज्ञातिसहस्रेण शरचापासिधारिणा। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समन्वेषतु काकुत्स्थावस्मिन् परिवृत: स्वयम् ।। २.९८.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अमात्यै: सह पौरैश्च गुरुभिश्च द्विजातिभि:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनं सर्वं चरिष्यामि पद्भ्यां परिवृत: स्वयम् ।। २.९८.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यावन्न रामं द्रक्ष्यामि लक्ष्मणं वा महाबलम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वैदेहीं वा महाभागां न मे शान्तिर्भविष्यति ।। २.९८.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यावन्न चन्द्रसङ्काशं द्रक्ष्यामि शुभमाननम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातु: पद्मपलाशाक्षं न मे शान्तिर्भविष्यति ।। २.९८.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यावन्न चरणौ भ्रातु: पार्थिवव्यञ्जनान्वितौ। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शिरसा धारयिष्यामि न मे शान्तिर्भविष्यति ।। २.९८.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यावन्न राज्ये राज्यार्ह: पितृपैतामहे स्थित:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अभिषेकजलक्लिन्नो न मे शान्तिर्भविष्ऺयति ।। २.९८.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सिद्धार्थ: खलु सौमित्रिर्यश्चन्द्रविमलोपमम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मुखं पश्यति रामस्य राजीवाक्षं महाद्युति ।। २.९८.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृतकत्या महाभागा वैदेही जनकात्मजा। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भर्तारं सागरान्ताया: पृथिव्या याऽनुगच्छति ।। २.९८.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुभगश्चित्रकूटोऽसौ गिरिराजोपमो गिरि:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यस्मिन् वसति काकुत्स्थ: कुबेर इव नन्दने ।। २.९८.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कृतकार्यमिदं दुर्गं वनं व्यालनिषेवितम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदध्यास्ते महातेजा राम: शस्त्रभृतां वर: ।। २.९८.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्त्वा महातेजा भरत: पुरुषर्षभ:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पद्भ्यामेव महाबाहु: प्रविवेश महद्वनम् ।। २.९८.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तानि द्रुमजालानि जातानि गिरिसानुषु। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पुष्पिताग्राणि मध्येन जगाम वदतां वर: ।। २.९८.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समीपत्वात्तन्मूलदर्शनमिति न पुनरुक्ति: ।। २.९८.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं दृष्ट्वा भरत: श्रीमान् मुमोह सहबान्धव:। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अत्र राम इति ज्ञात्वा गत: पारमिवाम्भस: ।। २.९८.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स चित्रकूटे तु गिरौ निशम्य रामाश्रमं पुण्यजनोपपन्नम्। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गुहेन सार्द्धं त्वरितो जगाम पुनर्निवेश्यैव चमूं महात्मा ।। २.९८.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे अष्टनवतितम: सर्ग: ।। ९८ ।।</span></p><div style="text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-25350920222735776872023-01-08T17:06:00.004+05:302023-01-08T17:06:26.627+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 97 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 97 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 97 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 97</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><span style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: left;"><b>सप्तनवतितम</b></span><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b>: सर्ग: </b></span></p><div><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><br /></span></div><div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुसंरब्धं तु सौमित्रिं लक्ष्मणं क्रोधमूर्च्छितम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रामस्तु परिसान्त्व्याथ वचनं चेदमब्रवीत् ।। २.९७.१ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किमत्र धनुषा कार्यमसिना वा सचर्मणा। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">महेष्वासे महाप्राज्ञे भरते स्वयमागते ।। २.९७.२ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पितु: सत्यं प्रतिश्रुत्य हत्वा भरतमागतम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">किं करिष्ऺयामि राज्येन सापवादेन लक्ष्मण ।। २.९७.३ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यद्द्रव्यं बान्धवानां वा मित्राणां वा क्षये भवेत्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नाहं तत् प्रतिगृह्णीयां भक्षान् विषकृतानिव ।। २.९७.४ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">धर्ममर्थं च कामं च पृथिवीं चापि लक्ष्मण। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इच्छामि भवतामर्थे एतत् प्रतिश्रृणोमि ते ।। २.९७.५ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्रातऽणां सङ्ग्रहार्थं च सुखार्थं चापि लक्ष्मण। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्यमप्यहमिच्छामि सत्येनायुधमालभे ।। २.९७.६ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नेयं मम मही सौम्य दुर्ल्लभा सागराम्बरा। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नहीच्छेयमधर्मेण शक्रत्वमपि लक्ष्मण ।। २.९७.७ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यद्विना भरतं त्वां च शत्रुघ्नं चापि मानद। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भवेन्मम सुखं किञ्चिद्भस्म तत् कुरुतां शिखी ।। २.९७.८ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्येऽहमागतोऽयोध्यां भरतो भ्रातृवत्सल:। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मम प्राणात् प्रियतर: कुलधर्ममनुस्मरन् ।। २.९७.९ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्रुत्वा प्रव्राजितं मां हि जटावल्कलधारिणम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जानक्या सहितं वीर त्वया च पुरुषर्षभ ।। २.९७.१० ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स्नेहेनाक्रान्तहृदय: शोकेनाकुलितेन्द्रिय:। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">द्रष्टुमभ्यागतो ह्येष भरतो नान्यथा गत: ।। २.९७.११ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अम्बां च कैकयीं रुष्य परुषं चाप्रियं वदन्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रसाद्य पितरं श्रीमान् राज्यं मे दातुमागत: ।। २.९७.१२ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्राप्तकालं यदेषोऽस्मान् भरतो द्रष्टुमिच्छति। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अस्मासु मनसाप्येष नाप्रियं किञ्चिदाचरेत् ।। २.९७.१३ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विप्रियं कृतपूर्वं ते भरतेन कदा नु किम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ईदृशं वा भयं तेऽद्य भरतं योऽत्र शङ्कसे ।। २.९७.१४ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नहि ते निष्ठुरं वाच्यो भरतो नाप्रियं वच:। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अहं ह्यप्रियमुक्त: स्यां भरतस्याप्रिये कृते ।। २.९७.१५ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कथं नु पुत्रा: पितरं हन्यु: कस्याञ्चिदापदि। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भ्राता वा भ्रातरं हन्यात् सौमित्रे प्राणमात्मन: ।। २.९७.१६ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यदि राज्यस्य हेतोस्त्वमिमां वाचं प्रभाषसे। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वक्ष्यामि भरतं दृष्ट्वा राज्यमस्मै प्रदीयताम् ।। २.९७.१७ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उच्यमानोऽपि भरतो मया लक्ष्मण तत्त्वत:। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राज्यमस्मै प्रयच्छेति बाढमित्येव वक्ष्यति ।। २.९७.१८ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथोक्तो धर्मशीलेन भ्रात्रा तस्य हिते रत:। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मण: प्रविवेशेव स्वानि गात्राणि लज्जया ।। २.९७.१९ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तद्वाक्यं लक्ष्मण: श्रुत्वा व्रीडित: प्रत्युवाच ह। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वां मन्ये द्रष्टुमायात: पिता दशरथ: स्वयम् ।। २.९७.२० ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">व्रीडितं लक्ष्मणं दृष्ट्वा राघव: प्रत्युवाच ह। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एष मन्ये महाबाहुरिहास्मान् द्रष्टुमागत: ।। २.९७.२१ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथवा नौ ध्रुवं मन्ये मन्यमान: सुखोचितौ। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वनवासमनुध्याय गृहाय प्रतिनेष्यति ।। २.९७.२२ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इमां वाप्येष वैदेहीमत्यन्तसुखसेविनीम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पिता मे राघव: श्रीमान् वनादादाय यास्यति ।। २.९७.२३ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतौ तौ सम्प्रकाशेते गोत्रवन्तौ मनोरमौ। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वायुवेगसमौ वीर जवनौ तुरगोत्तमौ ।। २.९७.२४ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स एष सुमहाकाय: कम्पते वाहिनीमुखे। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नाग: शत्रुञ्जयो नाम वृद्धस्तातस्य धीमत: ।। २.९७.२५ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">न तु पश्यामि तच्छत्ऺत्रं पाण्डरं लोकसत्कृतम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पितुर्दिव्यं महाबाहो संशयो भवतीह मे ।। २.९७.२६ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रथममर्धमुत्तरार्धेन योजनीयम् ।। २.९७.२७ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अवतीर्य्य तु सालाग्रात्तस्मात्स समितिञ्जय:। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मण: प्राञ्जलिर्भूत्वा तस्थौ रामस्य पार्श्वत: ।। २.९७.२८ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतेनापि सन्दिष्टा सम्मर्दो न भवेदिऺति। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">समन्तात्तस्य शैलस्य सेना वासमकल्पयत् ।। २.९७.२९ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अध्यर्द्धमिक्ष्वाकुचमूर्योजनं पर्वतस्य सा। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पार्श्वे न्यविशदावृत्य गजवाजिरथाकुला ।। २.९७.३० ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सा चित्रकूटे भरतेन सेना धर्मं पुरस्कृत्य विधूय दर्प्पम्। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रसादनार्थं रघुनन्दनस्य विराजते नीतिमता प्रणीता ।। २.९७.३१ ।। </span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></div><div><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे सप्तनवतितम: सर्ग: ।। ९७ ।।</span></div></div><div style="text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-21995804312461902122023-01-08T17:04:00.005+05:302023-01-08T17:04:45.318+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 96 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 96 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <span style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"> </span><b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 96 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 96</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><span style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: left;"><b>षण्णवतितम</b></span><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b>: सर्ग: </b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b><br /></b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तां तथा दर्शयित्वा तु मैथिलीं गिरिनिम्नगाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निषसाद गिरिप्रस्थे सीतां मांसेन छन्दयन् ।। २.९६.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इदं मेध्यमिदं स्वादु निष्टप्तमिदमग्निना । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमास्ते स धर्मात्मा सीतया सह राघव: ।। २.९६.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तथा तत्रासतस्तस्य भरतस्योपयायिन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सैन्यरेणुश्च शब्दश्च प्रादुरास्तां नभस्स्पृशौ ।। २.९६.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतस्मिन्नन्तरे त्रस्ता: शब्देन महता तत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अर्दिता यूथपा मत्ता: सयूथा दुद्रुवुर्दिश: ।। २.९६.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स तं सैन्यसमुद्धूतं शब्दं शुश्राव राघव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तांश्च विप्रद्रुतान् सर्वान् यूथपानन्ववैक्षत ।। २.९६.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तांश्च विद्रवतो दृष्ट्वा तं च श्रुत्वा च निस्वनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उवाच राम: सौमित्रिं लक्ष्मणं दीप्ततेजसम् ।। २.९६.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">हन्त लक्ष्मण पश्येह सुमित्रा सुप्रजास्त्वया । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भीमस्तनितगम्भीरस्तुमुल: श्रूयते स्वन: ।। २.९६.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गजयूथानि वा ऽरण्ये महिषा वा महावने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">वित्रासिता मृगा: सिंहै: सहसा प्रद्रुता दिश: ।। २.९६.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजा वा राजमात्रो वा मृगयामटते वने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अन्यद्वा श्वापदं किञ्चित् सौमित्रे ज्ञातुमर्हसि ।। २.९६.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुदुश्चरो गिरिश्चायं पक्षिणामपि लक्ष्मण । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सर्वमेतद्यथातत्त्वमचिराज्ज्ञातुमर्हसि ।। २.९६.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">स लक्ष्मण: संत्वरित: सालमारुह्य पुष्पितम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">प्रेक्षमाणो दिश: सर्वा: पूर्वां दिशमुदैक्षत ।। २.९६.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उदङ्मुख: प्रेक्षमाणो ददर्श महतीं चमूम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">रथाश्वगजसम्बाधां यत्तैर्युक्तां पदातिभि: ।। २.९६.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तामश्वगजसम्पूर्णां रथध्वजविभूषिताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शशंस सेनां रामाय वचनं चेदमब्रीत् ।। २.९६.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अग्निं संशमयत्वार्य: सीता च भजतां गुहाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सज्यं कुरुष्व चापं च शरांश्च कवचं तथा ।। २.९६.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तं राम: पुरुषव्याघ्रो लक्ष्मणं प्रत्युवाच ह । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अङ्गावेक्षस्व सौमित्रे कस्येमां मन्यसे चमूम् ।। २.९६.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एवमुक्तस्तु रामेण लक्ष्मणो वाक्यमब्रवीत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दिधक्षन्निव तां सेनां रुषित: पावको यथा ।। २.९६.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्पन्नं राज्यमिच्छंस्तु व्यक्तं प्राप्याभिषेचनम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आवां हन्तुं समभ्येति कैकेय्या भरत: सुत: ।। २.९६.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एष वै सुमहान् श्रीमान् विटपी सम्प्रकाशते । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विराजत्युद्गतस्कन्ध: कोविदारध्वजो रथे ।। २.९६.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भजन्त्येते यथा काममश्वानारुह्य शीघ्रगान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एते भ्राजन्ति संहृष्टा गजानारुह्य सादिन: ।। २.९६.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">गृहीतधनुषौ चावां गिरिं वीरश्रयावहै । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथवेहैव तिष्ठाव: सन्नद्धावुद्यतायुधौ ।। २.९६.२० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपि नौ वशमागच्छेत् कोविदारध्वजो दणे ।। २.९६.२१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अपि द्रक्ष्यामि भरतं यत्कृते व्यसनं महत् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वया राघव सम्प्राप्तं सीतया च मया तथा ।। २.९६.२२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">यन्निमित्तं भवान् राज्याच्च्युतो राघव शाश्वतात् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सम्प्राप्तो ऽयमरिर्वीर भरतो वध्य एव मे ।। २.९६.२३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भरतस्य वधे दोषं नाहं पश्यामि राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पूर्वापकारिणां त्यागे न ह्यधर्मो विधीयते ।। २.९६.२४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पूर्वापकारी भरतस्त्यक्तधर्मश्च राघव । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एतस्मिन्निहते कृत्स्नामनुशाधि वसुन्धराम् ।। २.९६.२५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्य पुत्रं हतं सङ्ख्ये कैकेयी राज्यकामुका । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मया पश्येत् सुदु:खार्त्ता हस्तिभग्नमिव द्रुमम् ।। २.९६.२६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कैकेयीं च वधिष्यामि सानुबन्धां सबान्धवाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कलुषेणाद्य महता मेदिनी परिमुच्यताम् ।। २.९६.२७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्येमं संयतं क्रोधमसत्कारं च मानद । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मोक्ष्यामि शत्रुसैन्येषु कक्षेष्विव हुताशनम् ।। २.९६.२८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अद्यैतच्चित्रकूटस्य काननं निशितै: शरै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">भिन्दन् शत्रुशरीराणि करिष्ये शोणितोक्षितम् ।। २.९६.२९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शरैर्निर्भिन्नहृदयान् कुञ्जरांस्तुरगांस्तथा । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">श्वापदा: परिकर्षन्तु नरांश्च निहतान् मया ।। २.९६.३० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">शराणां धनुषश्चाहमनृणो ऽस्मि महामृधे । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ससैन्यं भरतं हत्वा भविष्यामि न संशय: ।। २.९६.३१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे षण्णवतितम: सर्ग: ।। ९६ ।।</span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><br /></p><div style="text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></div>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1694226060931049684.post-13869989327157340242023-01-08T17:03:00.001+05:302023-01-08T17:03:06.833+05:30महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 95 संस्कृत-हिंदी-इंग्लिश | Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 95 in Sanskrit Hindi English<p style="text-align: center;"> <b style="font-family: verdana; font-size: large; text-align: center;">महर्षि वाल्मीकि रामायण अयोध्याकाण्ड सर्ग 95 </b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">Maharishi Valmiki Ramayan Ayodhya Kand Sarg 95</span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><b style="font-size: large;"><span style="font-family: verdana;"><br /></span></b></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"> </span><b style="background-color: transparent; font-size: large;"><span style="font-family: verdana;">श्रीमद्वाल्मीकियरामायणे अयोध्याकाण्डे </span></b><b style="font-family: verdana; font-size: large;">पञ्चनवतितम</b><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b>: सर्ग: </b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 16px; text-align: center;"><span style="font-family: verdana; font-size: large;"><b><br /></b></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अथ शैलाद्विनिष्क्रम्य मैथिलीं कोसलेश्वर: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अदर्शयच्छुभजलां रम्यां मन्दाकिनीं नदीम् ।। २.९५.१ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अब्रवीच्च वरारोहां चारुचन्द्रनिभाननाम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विदेहराजस्य सुतां रामो राजीवलोचन: ।। २.९५.२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विचित्रपुलिनां रम्यां हंससारससेविताम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कमलैरुपसम्पन्नां पश्य मन्दाकिनीं नदीम् ।। २.९५.३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नानाविधैस्तीररुहैर्वृतां पुष्पफलद्रुमै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">राजन्तीं राजराजस्य नलिनीमिव सर्वत: ।। २.९५.४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मृगयूथनिपीतानि कलुषाम्भांसि साम्प्रतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तीर्थानि रमणीयानि रतिं सञ्जनयन्ति मे ।। २.९५.५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">जटाजिनधरा: काले वल्कलोत्तरवासस: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">ऋषयस्त्ववगाहन्ते नदीं मन्दाकिनीं प्रिये ।। २.९५.६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">आदित्यमुपतिष्ठन्ते नियमादूर्द्ध्वबाहव: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">एते परे विशालाक्षि मुनय: संशितव्रता: ।। २.९५.७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मारुतोद्धूतशिखरै: प्रनृत्त इव पर्वत: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पादपै: पत्ऺत्रपुष्पाणि सृजद्भिरभितो नदीम् ।। २.९५.८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्वचिन्मणिनिकाशोदां क्वचित्पुलिनशालिनीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">क्वचित्सिद्धजनाकीर्णां पश्य मन्दाकिनीं नदीम् ।। २.९५.९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">निर्द्धूतान् वायुना पश्य विततान् पुष्पसञ्चयान् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">पोप्लूयमानानपरान् पश्य त्वं जलमध्यगान् ।। २.९५.१० ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">तांश्चातिवल्गुवचसो रथाङ्गाह्वयना द्विजा: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अधिरोहन्ति कल्याणि विकूजन्त: शुभा गिर: ।। २.९५.११ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">दर्शनं चित्र कूटस्य मन्दाकिन्याश्च शोभने । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">अधिकं पुरवासाच्च मन्ये च तव दर्शनात् ।। २.९५.१२ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">विधूतकलुषै: सिद्धैस्तपोदमशमान्वितै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नित्यविक्षोभितजलां विगाहस्व मया सह ।। २.९५.१३ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सखीवच्च विगाहस्व सीते मन्दाकिनीं नदीम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">कमलान्यवमज्जन्ती पुष्कराणि च भामिनि ।। २.९५.१४ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वं पौरजनवद्व्यालानयोध्यामिव पर्वतम् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">मन्यस्व वनिते नित्यं सरयूवदिमां नदीम् ।। २.९५.१५ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">लक्ष्मणश्चापि धर्मात्मा मन्निदेशे व्यवस्थित: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">त्वं चानुकूला वैदेहि प्रीतिं जनयथो मम ।। २.९५.१६ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">उपस्पृशंस्त्रिषवणं मधुमूलफलाशन: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">नायोध्यायै न राज्याय स्पृहये ऽद्य त्वया सह ।। २.९५.१७ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इमां हि रम्यां मृगयूथशालिनीं निपीततोयां गजसिंहवानरै: । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">सुपुष्पितै: पुष्पधरैरलङ्कृतां न सो ऽस्ति य: स्यादगतक्लम: सुखी ।। २.९५.१८ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इतीव रामो बहुसङ्गतं वच: प्रियासहाय: सरितं प्रति ब्रुवन् । </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">चचार रम्यं नयनाञ्जनप्रभं स चित्रकूटं रघुवंशवर्द्धन: ।। २.९५.१९ ।। </span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;"><br /></span></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: center;"></p><p style="background-color: #fefdfa; text-align: left;"><span style="font-family: verdana; font-size: medium;">इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीये आदिकाव्ये श्रीमदयोध्याकाण्डे पञ्चनवतितमः सर्गः ।। ९५।।</span></p>Vaibhav Srivastavahttp://www.blogger.com/profile/03565375597077924027noreply@blogger.com